Συνέδριο: 'Άγγελος Σικελιανός - Οδυσσέας Ελύτης. Σπουδή πολιτισμικής αυτογνωσίας'

Η Εταιρεία Κρητικών Σπουδών - Ίδρυμα Καψωμένου, με την αφορμή που προσφέρει η επέτειος των εκατό χρόνων από τη γέννηση του ποιητή Οδυσσέα Ελύτη και των εξήντα χρόνων από την “κοίμηση” του ποιητή Άγγελου Σικελιανού, οργανώνει Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο με θέμα:

“Άγγελος Σικελιανός – Οδυσσέας Ελύτης. Σπουδή πολιτισμικής αυτογνωσίας”

Το Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί από 9 έως 11 Σεπτεμβρίου 2011, στην έδρα της Εταιρείας, στον Αλικιανό Χανίων, με συνδιοργανωτές τοΠαιδαγωγικό Τμήμα του Πανεπιστημίου Κρήτης, τη Περιφέρεια Κρήτης και το Δήμο Πλατανιά. Στόχος του Συνεδρίου είναι να εξετάσει πώς οι ποιητές Άγγελος Σικελιανός και Οδυσσέας Ελύτης αντιλαμβάνονται και διερμηνεύουν την ελληνική πνευματική παράδοση και σε ποιο βαθμό το νεοελληνικό πολιτισμικό πρότυπο που προβάλλουν δίνει απαντήσεις στα μεγάλα προβήματα και αιτήματα της εποχής μας.

Οι θεματικοί άξονες του Συνεδρίου θα είναι:

• Γραμματολογικά ζητήματα: Tο έργο των δύο ποιητών στην εποχή τους (λογοτεχνικά, ιστορικά και πολιτισμικά συμφραζόμενα) και η σημερινή τους επικαιρότητα.
  Η προσωπική σχέση Σικελιανού - Ελύτη.
• Ερευνητικά και ερμηνευτικά ζητήματα του έργου τους: Αναλύσεις κειμένων και ερμηνευτικά κλειδιά.
  Οι μεγάλες συνθέσεις του Σικελιανού και του Ελύτη. Συγκριτική μελέτη.
• Ποιητική μυθολογία και κοσμοαντίληψη στο Σικελιανό και στον Ελύτη. Τα κοσμοθεωρητικά πρότυπα και το αξιακό σύστημα του έργου τους.
• Οι ποιητές και η ελληνική πνευματική παράδοση. Το ελληνικό πολιτισμικό πρότυπο στο έργο του Σικελιανού και του Ελύτη.Σημασιακές δομές και πολιτισμικοί κώδικες.
• Το δοκιμιακό τους έργο και η κριτική του σύγχρονου πολιτισμού. Ελληνικό και ευρωπαϊκό πρότυπο: τυπολογικές διακρίσεις.
• Οικουμενικότητα και “παγκοσμιοποίηση”. Το οικουμενικό όραμα του Σικελιανού και του Ελύτη: η ελληνική απάντηση στο πρόβλημα της διεθνοποίησης της κοινωνίας.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 09. 09. 2011

19.00 Προσέλευση - Εγγραφή συνέδρων

19.30 ΕΝΑΡΚΤΗΡΙΑ ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

Προεδρείο: Ελπινίκη Νικολουδάκη, Αν. Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Κρήτης

Καλωσόρισμα: Τηλέμαχος Μουδατσάκης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης

Απαγγελία: Άγγελου Σικελιανού, “Γιατί βαθιά μου δόξασα”

Χαιρετισμοί από εκπροσώπους αρχών και φορέων

Απαγγελία: Οδυσσέα Ελύτη. “Δώρο ασημένιο ποίημα”

Ερατοσθένης Γ. Καψωμένος, Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου

Άγγελος Σικελιανός - Οδυσσέας Ελύτης: Οι θεωρητικοί του ελληνικού πολιτισμού

21.00 ΒΡΑΔΙΑ ΠΟΙΗΣΗΣ - Υπεύθυνη: Αικατ. Βαρανάκη

Απαγγελίες: Μελοποιημένη Ποίηση Άγγελου Σικελιανού και Οδυσσέα Ελύτη

22.30 Παράθεση Δείπνου στους Συνέδρους από την Εταιρεία Κρητικών Σπουδών (Κέντρο Σφυριδάκη, Αλικιανού)

ΣΑΒΒΑΤΟ, 10. 09. 2011

Α΄ ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Άγγελος Σικελιανός - Οδυσσέας Ελύτης: Η ποιητική τους

Προεδρείο: Γιάννης Ιωάννου, Καθηγητής Πανεπιστημίου Κύπρου

9.00 Κωνσταντίνα Χαλιάσου

Ο ρόλος της ποίησης στη Συνείδηση της ποιητικής δημιουργίας του Άγγελου Σικελιανού

9.20 Δέσποινα Αθανασιάδου - Στεφανουδάκη

Η θεραπευτική δύναμη της ποίησης σε καιρούς κρίσης (από το λόγο του Οδ. Ελύτη στην Ακαδημία της Στοκχόλμης, κατά την απονομή του Νόμπελ Λογοτεχνίας)

9.40 Μαρία Τερδήμου

Οδυσσέας Ελύτης: η τετρακτύς της ποιήσεως

10.00 Αλίκη Τσοτσορού

Ποιητικές μεταφορές στον Οδυσσέα Ελύτη και τον Άγγελο Σικελιανό

10.20 Συζήτηση

10.40 – 11.00: Διάλειμμα

Β΄ ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Ερμηνευτικά ζητήματα: Ποιητικοί κώδικες στο Σικελιανό και στον Ελύτη

Προεδρείο: Fatima Eloeva, Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αγίας Πετρούπολης

11.00 Βίκυ Κόλλια

«Σάστισαν πάνω οι άγγελοι και κάτω οι κοπελιές». Ο θεός μέσα στη φύση της ελυτικής ποίησης

11.15 Βάσω Μουζουράκη

«Ώ, καιροί που στρεβλώσατε το ουράνιο τόξο...». Η σχέση φύσης – πολιτισμού στην ποίηση του Ελύτη

11.30 Κλειώ Παπαδερού

«Τα θεμέλιά μου στα βουνά...». Το βίωμα της Ιστορίας στην ποίηση του Ελύτη

11.45 Αριάδνη Παπιδάκη

«Οι πολλοί παραποιούν τον Ένα vs τους πολλούς παραποιεί ο Ένας». Η σχέση ατομικού - κοινωνικού στην ποίηση του Ελύτη

12.00 Κατερίνα Μαρκουλάκη

«Ρίχνει να πιάσει ψάρια, πιάνει φτερωτά / στήνει στη γη κήπο στα νερά». Το σχήμα των «αμηχάνων» στην ποίηση του Ελύτη

12.15 Αντωνία Μαλακωνάκη

«Ω Μυστική μεγάλη Πρωτοεικόνα». Η Σταυρωμένη Θηλύτητα στην ποίηση του Σικελιανού

12.30 Φωτεινή Κωστάκου

«...και μες στις φλέβες απολύεται ακράτος ο Ρυθμός”. Ο διονυσιακός έρωτας στην ποίηση του Άγγελου Σικελιανού σε σχέση με την έκφρασή του σε αντίστοιχα έργα αρχαιοελληνικής γλυπτικής

12.50 - 13.20: Συζήτηση

14.30 - 15.30: Μεσημεριανό γεύμα των Συνέδρων (Ξεν/χείο AVRA Imperial, Kολυμπάρι)

Γ΄ ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Γραμματολογικές και διδακτικές προσεγγίσεις

Προεδρείο: Τηλέμαχος Μουδατσάκης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Κρήτης

18.00 Λιάνα Καλοκύρη

Οδ. Ελύτης. Σπουδή πολιτισμικής αυτογνωσίας. Πρόταση διαθεματικής - ερευνητικής προσέγγισης της ποίησής του στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

18.20 Βασίλης Λέτσιος

Ελύτης, Κάλβος, Σολωμός: μια συνομιλία με προσδοκίες

18.40 Mariano Villegas Hernández

Η αποδοχή του έργου και της προσωπικότητας του Άγγελου Σικελιανού στα κριτικά κείμενα του Τ. Κ. Παπατσώνη

19.00 Κωνσταντίνος Νίκας

Η πρόσληψη του Άγγελου Σικελιανού στην Ιταλία

19.20 - 19.40: Διάλειμμα

Δ΄ ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Ερμηνευτικές και συγκριτικές θεωρήσεις

Προεδρείο: Κωσταντίνος Νίκας, Καθηγ. του Πανεπιστημίου της Napoli “L' Orientale”

19.40 Γιάννης Ιωάννου

Η διάρκεια της στιγμής στον Ελύτη και στους Γάλλους υπερρεαλιστές

20.00 Νάντια Στυλιανού

Το φως και η ποιητική μεταγραφή του τοπίου στο έργο του Οδυσσέα Ελύτη

20.20 Ελπινίκη Νικολουδάκη-Σουρή

Η ποιητική συνάντηση του Άγγελου Σικελιανού και του Οδυσσέα Ελύτη στα Ελεύθερα Δωδεκάνησα

20.40 Fatima Eloeva

Ποιητές-φιλόσοφοι: Άγγελος Σικελιανός - Βιατσεσλάβ Ιβάνοβ: διάφορες προσεγγίσεις της Δελφικής ιδέας

21.00 - 21.20: Συζήτηση

21.30 ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΑΝΑΛΟΓΙΟ: Τηλέμαχος Μουδατσάκης

Το θέατρο του Σικελιανού: “O νους μονάχος του αν μείνει ψεύτικος είναι βασιλιάς”. Αναλόγιο πάνω στη Σίβυλλα του Άγγελου Σικελιανού (διαβάζει ο Ζαχαρίας Κατσακός)

Βραδιά ελεύθερη για τους Συνέδρους

ΚΥΡΙΑΚΗ 11. 09. 2011

Ε΄ ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Ποιητική μυθολογία και κοσμοαντίληψη στον Σικελιανό και στον Ελύτη

Προεδρείο: Νάντια Στυλιανού, Δφ, Ανώτερη Μορφωτική Λεοιτουργός Υπ. Παιδείας και Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας

9.30 Άσπα Χασιώτη

Ο Έρωτας κι ο Θάνατος στις παρομοιώσεις του Σικελιανού

9.50 Ιφιγένεια Τριάντου

Θεωρητικές θέσεις στα πεζά του Ελύτη: «Τα δημόσια και τα ιδιωτικά»

10.10 Φωτεινή Μπαλωμένου

Η ταυτότητα του κάλλους με το αγαθό στην ποίηση του Ελύτη

10.30 Παναγιώτης Αντωνόπουλος

Η Ψάπφα του Σικελιανού και η Σαπφώ του Ελύτη

10.50 Συζήτηση

11.10 - 11.30: Διάλειμμα

ΣΤ΄ ΤΑΚΤΙΚΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Οι ποιητές και η ελληνική πνευματική παράδοση

Προεδρείο: Βασίλης Λέτσιος, Λέκτορας Ιονίου Πανεπιστημίου - Mariano Villegas Hernández, Πανεπιστήμιο Complutense της Μαδρίτης

11.30 Κ. Μουστακάτου

«Αγάπησα την Ελλάδα στο μέγιστο βαθμό». Προσεγγίσεις στο στοχασμό των δύο δημιουργών μέσα από το δοκιμιακό τους έργο

11.50 Γιάννης Α. Χαραλαμπίδης

«Φάος ἠελίοιο…». Η αισθητική της ελληνικότητας, από το Σικελιανό στον Ελύτη

12.10 Σήφης Κοσόγλου

Η Δελφική Ιδέα του Σικελιανού

12.30 Μαίρη Μαργαρώνη – Κατερίνα Βούλγαρη

Οικουμενικότητα και πασιφισμός σε δύο αντιπροσωπευτικά έργα του Άγγελου Σικελιανού

12.50 - 13.30: Συζήτηση - Απολογισμός των εργασιών του Συνεδρίου

Προεδρείο: Κώστας Ζουράρις

14.30 Αποχαιρετιστήριο γεύμα των Συνέδρων (Ξενοδοχείο Πανόραμα, Κάτω Γαλατάς)