Αν επιστρέψουµε στη δραχµή

του Γιάννη Μαρίνου

Λόγω ηλικίας έχω ζήσει τον πόλεµο του ’40 και την κατοχή από Γερµανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους, τη µετακατοχική ανέχεια και τον Εµφύλιο. Ετσι, καθώς άκουσα στην τηλεόραση αρχηγό κόµµατος και πολλούς άλλους να δηλώνουν ότι προτιµούν τη φτώχεια της δεκαετίας του ’50 αλλά µε αξιοπρέπεια, θεωρώ χρήσιµο να σας πληροφορήσω εκ πείρας αλλά εντελώς ενδεικτικά τι σηµαίνουν αυτά και κατά πόσον θα είναι ευχάριστα ως περιγράφονται. Προηγουµένως να υπενθυµίσω ότι η Ελλάς τελούσε υπό διεθνή οικονοµικό έλεγχο ακόµη και τη δεκαετία του ’70. Τα ανεξόφλητα αλλεπάλληλα δάνεια και οι 3-4 πτωχεύσεις µας, που επισήµως κηρύξαµε, αυτή την αυστηρή εποπτεία είχαν ως επακόλουθο. Επί πολλά χρόνια µετά τον πόλεµο ζούσαµε ως ζήτουλες εξαρτώµενοι από την αµερικανική βοήθεια και το Σχέδιο Μάρσαλ, η διατροφή µας βασιζόταν στη διανοµή ψωµιού και τροφίµων µε δελτία, τα ελάχιστα ευτελή ρούχα µας διακοσµούσαν µπαλώµατα, οι τσαγκάρηδες συντηρούσαν µε επιδιορθώσεις το µοναδικό συνήθως ζευγάρι παπούτσια που είχαµε, ενώ οι χιλιάδες µανταρίστρες συντηρούσαν µε την τέχνη τους τα ελάχιστα ζευγάρια γυναικείες κάλτσες. Εισαγόµενα είδη ήταν ελάχιστα και για γενική χρήση (π.χ. αυτοκίνητα δηµοσίας χρήσεως, πετρελαιοειδή). Καθώς οι εξαγωγές µας ήταν πάντα πενιχρές και ο τουρισµός ελάχιστος, δεν υπήρχε συνάλλαγµα για εισαγόµενα που δεν παράγονταν στην Ελλάδα. Και φυσικά τα ταξίδια στο εξωτερικό ήταν αδιανόητα, καθώς το σχετικό συνάλλαγµα διδόταν µε το σταγονόµετρο. Τα µικρότερα παιδιά ντύνονταν µε τα αποφόρια των µεγαλύτερων και σχεδόν όλοι µε δωρεές ξένων φιλανθρωπικών οργανισµών. Αυτοκίνητα ΙΧ και µηχανάκια ήταν σχεδόν άγνωστο είδος. Στα σχολεία, µε 80 µαθητές σε κάθε τάξη κάναµε µάθηµα µε το παλτό και τα γάντια, καθώς ούτε καλοριφέρ υπήρχε, τα δε πορτοπαράθυρα έµπαζαν από παντού. Πάντως τα γράµµατα τα µαθαίναµε πολύ καλά και µπαίναµε στο Πανεπιστήµιο χωρίς φροντιστήρια. Ο κινηµατογράφος ήταν η κύρια διασκέδασή µας και κάποια ελάχιστα πάρτι κατ’ οίκον. Τη διατροφή µας εξασφάλιζε όσο µπορούσε η εγχώρια αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή, καθώς οι εισαγωγές ήταν αδύνατες χωρίς συνάλλαγµα. Αυτό θα συµβεί και τώρα αν σταµατήσει ο δανεισµός µας από την τρόικα, ενώ οι αποδοχές των περισσοτέρων θα υποβαθµισθούν σε επίπεδα πλήρους ανέχειας. Οι νεότεροι θα µπορέσουν να κατανοήσουν καλύτερα τι σηµαίνουν όλα αυτά αν συνειδητοποιήσουν ότι τέρµα η βενζίνη για ΙΧ αυτοκίνητα και µόνο µε δελτίο κατ’ εξαίρεση, τέρµα οι φραπεδιές, τα φαστφουντάδικα, τα κινητά τηλέφωνα και γενικά τα ηλεκτρονικά και τα σινιέ ρούχα γυναικών, ανδρών και παιδιών. Φυσικά τα εισαγόµενα καλλυντικά αλλά και τα εκ της αλλοδαπής τρόφιµα και φάρµακα θα µειωθούν µέχρις εξαφανίσεως. Θα ξαναγίνουν άγνωστο είδος και οι ξένοι προπονητές και παίκτες ποδοσφαίρου και µπάσκετ, αφού κανένας δεν θα δέχεται να πληρώνεται σε δραχµές. Θα ξεχάσουµε και πάλι τα τουριστικά ταξίδια µας και δεν θα µπορούν οι φανατικοί φίλαθλοι να συνοδεύουν τις οµάδες τους στο εξωτερικό. Και το σηµαντικότερο: οι τράπεζες θα περιορίσουν στο ελάχιστο τα δάνεια, καθώς θα τους λείπουν οι καταθέσεις µας. Και µόνη µας ελπίδα θα είναι να διατηρηθεί ο τουρισµός προς την Ελλάδα, αν δεν τον παρεµποδίζει κι αυτόν το ηρωικό ΠΑΜΕ και οι αγωνιστικές απεργίες. Και θα γνωρίσουµε και πάλι τη χαρά της υποδοχής των εµβασµάτων από τα ξενιτεµένα παιδιά µας, που ήδη άρχισαν να εγκαταλείπουν την Ελλάδα. Και φυσικά θα εκλιπαρούµε όπως και τώρα τη βοήθεια των ξένων χωρίς αξιοπρέπεια και, το χειρότερο, χωρίς ελπίδα φωτός για το αύριο, αν η βία και το αίµα δεν προλάβουν να µας διαλύσουν ως χώρα.

ΥΓ.: Τα εκ πρώτης όψεως ανακουφιστικά που αποφασίστηκαν στις Βρυξέλλες µάλλον θα ενισχύσουν το κίνηµα των «Αγανακτισµένων», που επαγγέλλονται την αξιοπρεπή πτώχευση. jmarinos@tovima.gr