Πράγματι — ο Οικονομικός Ρεζιοναλισμός1, ο εκ μονίμων γεωοικονομικών λόγων επιχωριάζων εν τω ημετέρω πολυπτυχωμένω ξηροθερμικώ και δυσκόλω τόπω, καθορίζεται—εν συνδυασμώ και με τον μικροαστικόν χαρακτήρα της οικονομίας μας και με την κοινοτικήν οργάνωσιν αυτής, από ουσιώδη και εκδηλότατα δεδομένα.
Έν εξ αυτών είνε το ότι όλα σχεδόν τα χωρικά μας προϊόντα είνε φύσει—και δη χωρίς την απαίτησιν μεγάλων χρηματικών κεφαλαίων—επιδεκτικά μίας πλήρως και εν αυτώ τούτω τω τόπω της παραγωγής των αποσυγκεντρωμένης βιοτεχνικής και βιομηχανικής επεξεργασίας, έτι δε και αυτής της εμπορικής εκμεταλλεύσεως· —πράγμα, το οποίον, εάν συνδυαστή και με την προσφυά εις τας επιδόσεις ταύτας οργάνωσιν της κοινοπραξίας και με τον εξαγνισμόν της πίστεως κάτω από ευθείας και αυστηράς κυρώσεις άρα και τόκους χαμηλούς εν ταις ρεζιοναλιστικαίς τραπέζαις—είνε πρόδηλον, ότι θέλει φέρει εις την ανάλογον εντός του ιδίου τόπου αύξησιν της ζητήσεως εργασίας και του οικονομικού εν γένει χώρου εις κάθε τοπικήν περιοχήν, οπού φυσικά και πληθυσμός πολλαπλάσιος θα δύναται να συγκρατηθή τότε.
Τοιαύτα προϊόντα είνε το μαλλί δια την υφαντικήν, το γάλα δια την τυροκομίαν, η ελαία δια την τυποποίησιν καρπού και λαδιού, η άμπελος δια τον τύπον οίνου και δια το οινόπνευμα, τα φρούτα δια την κονσερβικήν, η μικρές θάλασσες δια την ψαρικήν, το μάρμαρο δια την γλυπτικήν κλπ.
Εκτός δε αυτής της ευχέρειας προς ρεζιοναλιστικήν συγκέντρωσιν, της σχετικής με την επεξεργασίαν των προϊόντων— εις την κατά χωράν σύνθεσιν φέρει και αυτή αύτη η διδομένη εν εκάστω περιοχή τοπική βάσις της παραγωγής των προϊόντων τούτων, όπου και εν τη μικρότερα εδαφική πτυχή εύρηται ένας πολύ πιο πυκνότερος και σχεδόν κατά βήμα διαφορισμός και εδαφών και κλίματος και καλλιεργειών και επιδόσεων, εις τρόπον ώστε, επί χιλίων π.χ. και μόνον στρεμμάτων, το τοπίον μας προσφέρει συγχρόνως και θάλασσαν και βουνόν και τόπον αμπέλου και τόπον εληάς και τόπον ριζιού και δημητριακών και βοσκής και εμπορικόν πέρασμα και—ώστε, με τον παράλληλον οργανικόν επίσης τεμαχισμόν της ιδιοκτησίας, κανείς δεν ημπορεί να ζήση εδώ, εκτός υπό τον όρον της αναπτύξεως των πλέον πολλαπλών επιδόσεων και της από πολλών επίσης πηγών συνδέσεως των πόρων του, συνδέσεως μάλιστα, ήτις αυτή ακριβώς δημιουργεί και αυτόν τούτον τον μικροαστικόν χαρακτήρα της οικονομίας μας και, επί πλέον, ήτις, ανακλώμενη εις την διάπλασιν και εις την αγωγήν των ανθρώπων, εξηγεί ευρύτατα και την ροπήν και την απαίτησιν, αλλά και την ευκολίαν ην και ο μικρότερος εδώ πολίτης διεκδικεί δια την προσωπικήν ολοκλήρωσιν και ελευθερίαν του και δια την κυκλικήν εν γένει αντίληψιν της ζωής.
Είνε εδώ πράγματι όλαι αι ιδιότητες της συνθετικής και ανθρωποπλάστρας χώρας μας και συνάμα όλαι αι αρεταί και όλαι αι κακίαι του λαού μας.
Και ο καθείς, που έχει — ένα παιδί γεωργόν και ένα έμπορον, και που και ο ίδιος εξ ανάγκης είνε συγχρόνως και ολίγον ποιμήν και ολίγον ψαράς και ολίγον μπακάλης και ολίγον χρηματιστής και ολίγον ρήτωρ και πολλαπλούς δε καπετάνιος και πρόεδρος—όχι απλούς ανθρακωρύχος ή μηχανοθερμαστής—ο «άνθρωπος αυτός - θρέμμα του οικονομικού μας ρεζιοναλισμού και συνάμα μία ζωντανή προσωποποίησις μιας τόσον απιθάνου συνδετικής ισορροπήσεως των μάλλον αντιθέτων στοιχείων και ροπών—δεν είνε καθόλου παράδοξον αν αυτός ο άνθρωπος με ίσην βασιμότητα τολμά να μετρηθή εις τον αγώνα πολύ μειζόνων συνθέσεων, έως τα ανώτατα π.χ. αξιώματα της Πολιτείας, πράγμα το οποόον κάποτε πότε βεβαίως δεν αποκλείεται να το διεκδική και με ίσην επίσης επιπολαιότητα ή και θρασύτητα, θύμα γινόμενος του αχαληνώτου συνθετικού όσον και ανένδοτα κριτικού πνεύματος του.
Κ.Δ. Καραβίδας: “Η τοπική αυτοδιοίκησις και ο επιχώριος εν Ελλάδι Οικονομικός Ρεζιοναλισμός” (1936) σελ. 23.
Θεωρώ το ύφος μας και γενικά την ατομική μας επεξεργασία, ειδικώς εδώ για την Ελλάδα, ως τό σπουδαιότερο , πάρα πάνω από το οικονομικό, στοιχείο του πολιτισμού μας και το λέω αυτό ειδικώς για την Ελλάδα, γιατί αυτή, χώρα φτωχή και ξηρή, δεν έχει κανέναν άλλο χαρακτηριστικό της άψυχο φυσικό πλούτο, δεν έχει καμμίαν αθρόαν πρώτην ύλη τέτοια που θα μπορούσε να προκαλέσει αυτοτελή ανεξάρτητη από τον καθένα μας ανάπτυξι της τεχνικής μας και ν' αντανακλάση απάνω μας ένα στρωτό είδος ζωής και ένα ρυθμό σταθερό, δεν έχει, επαναλαμβάνω, κανένα άλλο ως βασικό πρώτο υλικό παρά το ανθρώπινο υλικό της μόνο, παρά πέτρες κι' ανθρώπους μόνο. Και αφού αυτό έχει, αυτό πρέπει και περισσότερο να επεξεργασθεί και μ' αυτό να ζήση.
Ξέρετε πολύ καλά, ότι ο Δευκαλίων, όταν αποφάσισε να θεμελίωση εδώ έναν πολιτισμό και χρειάστηκε ανθρώπους, τους έφτιαξε όχι από άλλο άσχετο με την χώρα υλικό αλλά από απλές πέτρες, όπως στην Αγγλία θα τούς έφτιαχνε από άνθρακα και στη νότια Ρωσσία από μαυρόχωμα κι' από σιτάρι. Και γι' αυτό λέω πως όπως στις χώρες εκείνες δεν απόχτησαν ανθρώπους αληθινούς και κοινωνικό ρυθμό παρά αφού στηρίχτηκαν στην κυρία οικονομική βάσι τους, στην ειδική πρώτη ύλη τους, στον άνθρακα τους και στο σιτάρι τους, έτσι κι' εδώ, από μία αντίστροφη οικονομία της φύσεως, δεν θ' αποχτήσωμε οικονομικό ρυθμό ουδέ καν τα στοιχειώδη μέσα της ζωής παρά μόνο αν στηριχτούμε στην κατάλληλη κοινωνική οργάνωσι, την οποίαν μας επιβάλλει η αναγκαία επιδίωξις όσον το δυνατόν ασφαλεστέρας αποδόσεως από την κυριώτερη πρώτη ύλη της χώρας μας, από τον άνθρωπο.
Είνε άλλως τε φανερό μέσα στην ιστορία ότι η Ελλάδα δεν μπόρεσε ποτέ ούτε και θα μπορέσει ν' απόκτηση πολιτισμό παρά μόνο με την υπέρτατη συνθετική καλλιέργεια των Ελλήνων, και ενός εκάστου και των μειζόνων ομάδων αυτών, καθώς και με την δυναμική τους συσπείρωσι γύρω στα πρώτα και βασικά κοινωνικά και οικονομικά κύτταρα, μέσα στα οποία εφτιάχτηκαν οι πρώτοι πολίται της Ελλάδος, εκινη-τοποιήθηκε δε κατά το δυνατόν και ο περιωρισμένος και μάλλον ποιοτικός υλικός πλούτος της χώρας μας.
Αυτά όμως τα κύτταρα, όπως άλλως και οι πρώτες ύλες και ο άνθρωπος και όλα τα δώρα της φύσεως και τα κοινωνικά δεδομένα, δεν είνε παντού τα ίδια, κύριε Γιαννιέ. Και ιδού γιατί.
Η γεωγραφική θέσις εκάστης χώρας καθώς και οι κατηγορίες των πρώτων υλών, με τας οποίας είνε φυσικά προικισμένη, προκαθορίζουν, μέσα πάντοτε στο πλαίσιο της κρατούσης εκάστοτε τεχνικής, με κάθε δυνατήν ασφάλειαν όλας τας δυνατότητας οικονομικής επιδόσεως της χώρας αυτής προς την Α ή Β κατεύθυνσιν (κτηνοτροφικήν, γεωργικήν, εμπορικήν, βιομηχανικήν...)` μέσα πάλιν σε κάθε μία δυνατότητα επιδόσεως οι ίδιοι όροι προκαθορίζουν το είδος της παραγωγικής εργασίας με την οποίαν οι άνθρωποι είνε υποχρεωμένοι να ζήσουν' η κάθε μία τέλος παραγωγική εργασία δεν μπορεί νάχη την πρέπουσαν οικονομικήν απόδοσιν γινομένη με οποιονδήποτε σχηματισμό, με οποιαδήποτε μορφή οικονομικής οργανώσεως της παραγωγής.
Το αντίθετο συμβαίνει, ότι η κάθε εργασία ανάλογα με την εκάστοτε τεχνική επιβάλλει μία ειδική μορφή οργανώσεως, ένα δικό της παραγωγικό κύτταρο` αυτά άλλως δεν μπορεί να είνε αποκαλύψεις για τον ιστορικό υλισμό, ο οποίος επί πλέον ισχυρίζεται ότι μερικοί από τους ανωτέρω ορούς προκαθορίζουν ακόμα και την κοινωνική και την πολιτική οργάνωσι και όλον με μια λέξι τον πολιτισμόν κάθε εποχής. Οπωσδήποτε μεγάλη σοφία δεν χρειάζεται για να καταλάβη κανείς ότι για να καλλιεργήσουμε δέκα στρέμματα αμπέλι οργανώναμε όχι μία ανώνυμη εταιρία άλλα μία ισχυρή γεωργική οικογένεια` και ότι για ν' ασφαλτοστρώσωμε ένα δρόμο στέλνομε πάλι ένα τεχνικό συνεργείο με τα απαραίτητα εργαλεία και όχι μία γεωργική οικογένεια με δρεπάνια και με ζευγάρι βώδια.
Στην κεφαλαιοκρατική δυτική Ευρώπη και εν γένει στας χώρας της καπιταλιστικής ατλαντικής οικονομίας εντεύθεν και εκείθεν του Ωκεανού τα βασικά, τα ενεργητικά αυτά κύτταρα είνε μερικές κεφαλαιοκρατικές μορφές οργανώσεως απόλυτα καθωρισμένες' είνε τα μηχανικά συγκροτήματα και τα εργοστάσια, είνε το απρόσωπα οργανωμένο κεφάλαιο, είνε η ανώνυμη εταιρία, είνε τα καπιταλιστικά Τραστ, είνε τέλος το γύρω στα εργοστάσια συγκεντρωμένο και οργανωμένο βιομηχανικό προλεταριάτο, που είναι ένα ανθρώπινο υλικό, ένα όργανο, ένα ενεργητικό και παθητικό συγχρόνως όργανο της κεφαλαιοκρατίας, απαραίτητο στην κίνησι όλης αυτής της μηχανής.
Όλα δε αυτά εξ άλλου για να σταθούν προϋποθέτουν ότι υπάρχουν, ως εν αποσυνδέσει, κύτταρα παθητικά, ολόκληροι λαοί γεωργικοί, που παράγουν πρώτες ύλες με υπερεργασίαν και που υπόκεινται εις την ενεργητικήν ατλαντικήν οικονομίαν ως αγοραί καταναλώσεως των εξαγωγών αυτής, εις βάρος πάντοτε της βιοτεχνίας των και της πιθανής βιομηχανίας των εις βάρος του διαφορισμένου γεωγραφικώς πολιτισμού αυτών και, για να κυριολεκτήσω, πρέπει να πω ότι οι λαοί αυτοί υποκύπτουν στην ατλαντική κεφαλαιοκρατική οικονομία κατόπιν πραγματικού διαμελισμού του πολιτισμού των.
Άλλως τε σεις είστε δάσκαλός μου σ' αυτά, όταν λέτε, με όλο το δίκιο σας, ότι το κοινωνικό processus του βιομηχανικού καπιταλισμού είνε το ότι προχωρεί δια της αποσυνθέσεως των παλαιοτέρων, γεωργικών μικροαστικών και εμπορικών μορφών οργανώσεως και δια της προλεταριοποιήσεως και υποδουλώσεως των μαζών του λάου εις την μηχανήν και εις το κεφάλαιον. Ο ίδιος άλλως τε ο Μαρξ είνε που παρετήρησε ότι η ανάπτυξις της βρεττανικής υφαντουργικής βιομηχανίας, διψασμένης για ευθηνές τόσο εργατικές χείρες όσο και πρώτες ύλες, συνεβάδισε με τον διαμελισμό των οργανικών χωρικών κοινωνιών και, της παλαιάς γεωργικής οικονομίας των αγγλικών νήσων μέχρι τοιούτου σημείου ώστε μετέβαλε, όλη τη χώρα σε βοσκότοπο.
Οπωσδήποτε είνε φανερό ότι ο πολιτισμός των υποκειμένων χωρών δεν είνε δυνατόν να πάρη μορφήν θετική, άν οι χώρες αυτές δεν βγουν από την υποτέλειαν της ατλαντική κεφαλαιοκρατικής οικονομίας και από την θέσιν των ως κυττάρων παθητικών` είνε πράγμα που θα το επιτύχουν είτε αναπτύσσοντας τις πιθανές βιομηχανικές των δυνατότητες και μία ολόκληρη φυσικά τεχνική επανάστασι είτε και ανασυνθέτοντας την γεωργική τους οικονομία σε μορφές όμως οργανώσεως τέτοιες, οι οποίες ως προς μεν τα αδύνατα οικονομικώς προϊόντα ν' αποβλέπουν με, -υπερεργασία εις τας προς αυτεπάρκειαν απλώς καλλιέργειας (όχι για το εμπόριο άλλα για να ζουν άμεσα οι ίδιοι) ως προς δε τα τυχόν ισχυρά οικονομικώς ώστε να μπορούν να βγουν στη διεθνή αγορά με ελπίδα θετικού κέρδους (καπνά λ. χ. ή σταφίδα εν Ελλάδι...) να τα καλλιεργούν με απόλυτη συγκεντρωτική ειδίκευσι` και αυτά μεν είχα να πω για τας μορφάς οργανώσεως της κυριάρχου ατλαντικής κεφαλαιοκρατικής οικονομίας ως και για την θέσιν των υποκειμένων σ' αυτήν χωρών.
Προκριμένου εξ άλλου για μεσάζουσες χώρες, σαν την δική μας, δεν πιστεύω να επιμένετε ότι πρέπει επ' άπειρον να πιθηκίζωμε, ν' αφήνουμε την πρωτοβουλία μας και τον νου μας να σκουριάζη και παθητικά να υποκύπτωμε στον δυτικό καπιταλισμό εν θέσει υπτία. Φυσικά ως προς την ψυχολογιών και ως προς τον σκοπό δεν μπορεί να διαφωνούμε.
Άλλα η διαφορά μας είνε η εξής : ότι εσείς μεν ακολουθώντας στενώς οικονομικά επιχειρήματα και μονομερή ανθρωπιστικά ιδεώδη, με συμβουλεύετε ν' αντιδράσωμε μιμούμενοι εξ ίσου παθητικά της μορφές οργανώσεως με τις όποιες το δυτικό προλεταριάτο αμύνεται εκεί, προσπαθώντας να αποσυνθέση την δύναμι της κεφαλαιοκρατίας και να την αφοπλίσει χωρίς ίσως να εννοή επαρκώς, ότι τρώγει από τας σάρκας του και ότι η εξασθένησις της δυτικής κεφαλαιοκρατίας της οποίας αποτελεί μέρος θά' νε και δική του εξασθένησις και ότι η πιθανή πτώσις της θά'νε νίκη όχι δική του αλλά νίκη των λαών των άλλων ηπείρων' των υποκειμένων στην βιομηχανική εν συνόλω (κεφάλαιο μαζή και προλεταριάτο) Ευρώπη' και τα λέτε αυτά διότι εσείς βλέπετε μέρη, τμήματα και όχι σύνολα, βλέπετε το άτομο μονομερώς και σε μία δεδομένη στιγμή του μόνο, δεν το βλέπετε ως σύνολο και στη διάρκεια, σκέπτεστε λογικά και δικονομικά και όχι οντολογικά και βιολογικά` εγώ βλέπω συνθέτες οντότητες, όχι τάξεις' εσείς βλέπετε αντίπαλες δυνάμεις και κοινωνικές τάξεις και λέτε ότι ο εκάστοτε πολιτισμός είνε προϊόν της πάλης των τάξεων ενώ εγώ βλέπω και αυτές τις τάξεις αλλά και τους άλλους τοπικούς βιολογικούς και ιστορικούς κύκλους, μέσα στους οποίους αυτές οι τάξεις ανήκουν οργανικά και με τους οποίους θα συνεκλείψουν' και γι' αυτό λέω ότι ο εκάστοτε μέσα σε καθένα απ' αυτούς τους κύκλους πολιτισμός στη θετική του μορφή είνε προϊόν όχι πάλης αλλά συνθέσεως που επιβάλλεται κάθε φορά με πρωτοβουλία και μ' ευθύνη εκείνου που στέκεται εκάστοτε νικητής στον αγώνα των τάξεων.
Κ.Δ. Καραβίδας: “ Σοσιαλισμός και Κοινοτισμός” (1930) σελ 6-10.
---
(Aποσπάσματα από την φωτογραφική ανατύπωση των κειμένων του K.Δ. Καραβίδαπου έγινε από τις εκδόσεις Παπαζήση υπό τον τίτλο: “Το πρόβλημα της αυτονομίας”(1981) το οποίο και είναι εξαντλημένο. Ισοκράτης, δημοσιευμένο στο:http://www.antifono.gr)
(Aποσπάσματα από την φωτογραφική ανατύπωση των κειμένων του K.Δ. Καραβίδαπου έγινε από τις εκδόσεις Παπαζήση υπό τον τίτλο: “Το πρόβλημα της αυτονομίας”(1981) το οποίο και είναι εξαντλημένο. Ισοκράτης, δημοσιευμένο στο:http://www.antifono.gr)
*Το δοκίμιο “Σοσιαλισμός και Κοινοτισμός” (περί των γεωοικονομικών και κοινωνικών βάσεων του πολιτισμού των ελληνικών χωρών). του Κ. Δ. Καραβίδα, εκδ. Ο Κοραής, 1930, ( που εκδόθηκε ως συμβολή εις τον εορτασμό των εκατό χρόνων ελευθερίας), μπορείτε να το διαβάσετε στην ηλεκτρονική βιβλιοθήκη “Ανέμη”:εδώ
«Οι δικές μας μορφές πολιτισμού και οι δικοί μας Παστέρ, οι δικοί μας Κρόμβελ, οι δικοί μας Μαρξ καθώς και οι νέοι μας Κίμωνες και Αισχύλοι και Καραϊσκάκηδες δεν θάλθουν σε μας μέσα από τα μεταφραστικά γραφεία των ξένων βιβλίων και των ξένων νόμων, της ξένης γενικά μορφολογίας (όπως περιμένουν φαίνεται τα Υπουργεία μας και τα Πανεπιστήμια μας) αλλά θα σηκωθούν και θάλθουν προς εμάς αναμεσα από τις εληές μας, από τα αμπέλια μας, από τα βουνά μας και από τ΄ακρογιάλια μας, ωσάν όρθια φωτεινή κι εναθρωπισμένη ενσάρκωσι των γνησίων και βαθειών ζωϊκών δυνάμεων του τόπου», Κ. Δ. Καραβίδας, “Σοσιαλισμός και Κοινοτισμός” (σελ. 26)
Εν πρώτοις σε συγχαίρω για το σπουδαίο, πράγματι, αυτό κείμενο που ανέρτησες στο Ιστολόγιο σου. Δυο παρατηρήσεις:
ΑπάντησηΔιαγραφήΑ. Σχετικά με τη χρήση του όρου «ρεζιοναλισμός». Αντιλαμβάνομαι ότι ο συγγραφέας ήθελε να εστιάσει στον τόπο, στην περιοχή [αγγλικά region = περιοχή] αλλά επέλεξε ξενόγλωσσο όρο ή, τουλάχιστον, προερχόμενο από ξενη γλώσσα. Και δεν αντιλαμβάνομαι το γιατί όταν η Ελληνική είναι η πλουσιότερη γλώσσα στην Υφήλιο, όπως ομολογείται διεθνώς. Στο θλιβερό Λεξικό Μπαμπινιώτη δεν υπάρχει αυτός ο όρος «ρεζιοναλισμός». Βρήκα όμως την ερμηνεία του-της οποίας το περιεχόμενο υποψιαζόμουν από την ξενική ετυμολογία της ορολογίας αυτής-σε ένα «άγνωστο» Λεξικό. Αυτό του Χρ. Γιοβάνη, «ΘΗΣΑΥΡΟΣ όλης της Ελληνικής Γλώσσας (μονοτονικό)» [χωρίς χρονολογία έκδοσης]. Η ερμηνεία που δίδεται στο σπουδαίο και πολύτιμο αυτό Λεξικό [σελίδα 1449 υπό το λήμμα «ρεζιοναλισμός» είναι: «1. η μελέτη των κοινωνικών φαινομένων σε συσχετισμό με τον εντοπισμό τους σε περιοχές και με αναφορά στο φυσικό τους περιβάλλον. 2. πολιτιστικό και πολιτικό κίνημα, που επιδιώκει να προστατέψει και να ενθαρρύνει την τοπική κουλτούρα και να προωθήσει αυτόνομους πολιτικούς θεσμούς σε συγκεκριμένες περιοχές». Μάλλον σωστά, λοιπόν, υποψιάστηκα το περιεχόμενο αυτοής της ορολογίας. Επί της ουσίας τώρα των σκέψεων του Καραβίδα:
Β. Σχετικά με το απόσπασμα από το «Η τοπική αυτοδιοίκησις και ο επιχώριος εν Ελλάδι Οικονομικός Ρεζιοναλισμός». Ποιος καλόπιστος μπορεί να διαφωνήσει με τις απόψεις αυτές; Ότι δηλαδή μπορεί να γίνει ανάπτυξη στις αγροτικές κοινότητες χωρίς την ανάγκη του Κεφαλαίου; Του παρασιτικού Κεφαλαίου; Πράγματι η χώρα μας είναι αυτάρκης σε γεωργικά προϊόντα αλλά και σε ορυκτά, τουλάχιστον όπως διαφαίνεται με τα φημολογούμενα κοιτάσματα ορυκτού πλούτου αλλά και αν θυμηθούμε τα χρυσορυχεία στο Παγγαίο την Εποχή του Φιλίππου. Όλα όμως αυτά οδηγούν, σχεδόν νομοτελειακά!, στην ανταλλακτική οικονομία και στην κατάργηση ή περιορισμό του χρήματος. Άλλωστε το χρήμα-όπως γνωρίζεις- θεσμοθετήθηκε για λόγους αδυναμίας φύλλαξης και συντήρησης των ανταλλασσόμενων αγαθών. Έζησα αυτή την εποχή όταν ήμουν παιδί [στην ηλικία των 5 με 6 ετών στο ορεινό χωριό που γεννήθηκα] στις δεκαετίες του ’50 και του ‘60. Έμεινα γοητευμένος, δεν το κρύβω. Θυμάμαι τότε ότι οι άνθρωποι δεν πείναγαν γιατί παρήγαγαν από τη Γη τους τα ΠΑΝΤΑ! Το σπουδαιότερο: έσμιγαν, γλένταγαν, δεν ζούσαν με το φόβο της εγκληματικότητας, άφηναν τα σπίτια τους ορθάνοιχτα για όσο διάστημα απουσίαζαν στα χωράφια τους και στις αγροτικές ενασχολήσεις τους. [συνέχεια]
συνέχεια: Δεν είχαν ανάγκη ούτε της ΔΕΗ ούτε της ΕΥΔΑΠ κλπ. Ξανατονίζω: δεν πείναγαν, δεν υπέφεραν! Σήμερα ο Καζινοκαπιταλισμός τις μας έχει προσφέρει; Τα γνωρίζεις και δε χρειάζεται να τα εκθέσω εδώ. Μια φράση μονάχα φτάνει: τη ΛΗΣΤΕΙΑ του προϊόντος της ανθρώπινης εργασίας και τη μετατροπή των ανθρώπων σε ζαροπαίχτες της εκάστοτε Wall Street! δηλαδή σε θλιβερά παράσιτα. Ποιος είναι, τι είναι τέλος πάντων αυτός ο περιβόητος Πολιτισμός που μας προσφέρει αυτό το βρωμερό παρασιτικό ΑΠΑΝΘΡΩΠΟ Σύστημα; «Ο πολιτισμός είναι εκείνη η βαθμίδα εξέλιξης της κοινωνίας όπου ο καταμερισμός της εργασίας, η ανταλλαγή ανάμεσα σε άτομα που ξεπηδά από τον καταμερισμό αυτό και η εμπορευματική παραγωγή που τα συμπεριλαμβάνει και τα δυο, φτάνουν σε πλέρια ανάπτυξη και ανατρέπουν ολόκληρη την προηγούμενη κοινωνία. Η παραγωγή όλων των προηγούμενων κοινωνικών βαθμίδων ήταν ουσιαστικά κοινή, όπως επίσης και η κατανάλωση γινόταν με άμεσο μοίρασμα των προϊόντων μέσα στα πλαίσια μεγάλων ή μικρών κομμουνιστικών κοινοτήτων. Αυτή η κοινότητα της παραγωγής γινόταν μέσα στα πιο στενά όρια, μα συνεπαγόταν την κυριαρχία των παραγωγών πάνω στη διαδικασία [προτσές] της παραγωγής τους και στο προϊόν τους. Ξέρουν τι γίνεται το προϊόν τους: το καταναλώνουν, δε φεύγει από τα χέρια τους. Κι όσο καιρό η παραγωγή γίνεται πάνω σ’ αυτή τη βάση δε μπορεί να υψωθεί πάνω από τα κεφάλια των παραγωγών, δε μπορεί να γεννήσει φασματικές και ξένες γι’ αυτούς δυνάμεις, όπως συμβαίνει κανονικά και αναπόφευγα στον πολιτισμό” [Φρ. Έγκελς, Η καταγωγή της Οικογένειας ... στο συλλογικό έργο των Μαρξ- Έγκελς, Διαλεχτά Έργα, τόμος Β΄, εκδοτικό ΓΝΩΣΕΙΣ, χωρίς χρονολογία έκδοσης, σελίδα 373]». Και ποια τα αγαθά του Πολιτισμού; «Μέ τή δουλεία, πού στον πολιτισμό πήρε τήν πιο πλέρια ανάπτυξη της, έγινε ή πρώτη μεγάλη διάσπαση της κοινωνίας σέ μιά έκμεταλλεύτρια καί μιά εκμεταλλευόμενη τάξη. Αυτή η διάσπαση διατηρήθηκε σ’ όλη τήν περίοδο του πολιτισμού. Η δουλεία είναι η πρώτη μορφή της εκμετάλλευσης, πού χαρακτηρίζει τόν αρχαίο κόσμο. Τήν άκολουθεί η δουλοπαροικία τό μεσαίωνα καί η μισθωτή εργασία στή νεότερη εποχή. Αυτές είναι οι τρείς μεγάλες μορφές της υποδούλωσης πού χαρακτηρίζουν τίς τρείς μεγάλες εποχές του πολιτισμού. Τίς τρείς αυτές εποχές τίς συνοδεύει πάντα η δουλεία, στην αρχή, η ανοιχτή καί τελευταία η σκεπασμένη. [συνέχεια]
ΑπάντησηΔιαγραφήσυνέχεια: Τη βαθμίδα τής εμπορεύματικής παραγωγής, με την οποία αρχίζει ο πολιτισμός, τή χαρακτηρίζει οίκονομικά: 1) η εισαγωγή του μεταλλικού χρήματος, καί μαζί του του χρηματικού κεφαλαίου, του τόκου καί της τοκογλυφίας, 2) η εμφάνιση τών έμπορων σάν μεσάζουσας τάξης ανάμεσα στους παραγωγούς, 3) ή γέννηση της ατομικής ίδιοχτησίας τής γης καί τής αποθήκης, καί 4) η εμφάνιση τής εργασίας τών δούλων σάν κυρίαρχης μορφής τής παραγωγής. Η μορφή της οικογένειας πού αντιστοιχεί στον πολιτισμό καί πού επικρατεί οριστικά μαζί του είναι η μονογαμία, η κυριαρχία του άντρα πάνω στή γυναίκα καί η ατομική οικογένεια σάν οίκονομική μονάδα τής κοινωνίας. Η συνόψιση τής πολιτισμένης κοινωνίας είναι τό κράτος, πού σέ όλες τίς τυπικές περίοδες είναι, χωρίς εξαίρεση, τό κράτος τής κυρίαρχης τάξης, καί πού σέ όλες τίς περιπτώσεις παραμένει ουσιαστικά μιά μηχανή γιά τήν υποταγή της καταπιεζόμενης καί εκμεταλλευόμενης τάξης. Χαρακτηριστικό γιά τόν πολιτισμό είναι ακόμα: άπό τή μιά η σταθεροποίηση τής αντίθεσης άνάμεσα στην πόλη καί στην ύπαιθρο σάν βάση όλου του κοινωνικού καταμερισμού τής εργασίας, καί άπό τήν άλλη η καθιέρωση της διαθήκης πού μ’ αυτήν ο ίδιοχτήτης μπορεί νά διαθέτει τήν ίδιοχτησία του ακόμα καί μετά τό θάνατο του. Ό θεσμός αυτός πού χτυπά κατάμουτρα τό παλιό καθεστώς τών γενών ήταν ως τήν εποχή του Σόλωνα άγνωστος στην Αθήνα. Στή Ρώμη καθιερώθηκε άπό νωρίς κιόλας, πότε ακριβώς δέν ξέρουμε. Στους γερμανούς τόν είσήγαγαν οι παπάδες γιά νά μπορεί ό άγαθούλης γερμανός νά κληροδοτεί ανενόχλητα το μερίδιο του στήν εκκλησία. Με αυτό τό κοινωνικό καθεστώς ο πολιτισμός κατάφερε πράγματα, πού η παλιά κοινωνία των γενών δέν ήταν σε θέση ούτε και νά τά φανταστεί. Μά τά πέτυχε υποκινώντας τά πιό βρωμερά ένστιχτα καί πάθη τών ανθρώπων που τά ανάπτυξε σέ βάρος όλων τών άλλων τους χαρισμάτων. Η χυδαία άπληστία ήταν η κινητήρια ψυχή του πολιτισμού άπό τήν πρώτη του μέρα ως σήμερα: πλούτος καί ξανά πλούτος, καί πάλι πλούτος, πλούτος όχι της κοινωνίας, μά αυτού τού ενός άθλιου άτομου, αυτός ήταν ο μοναδικός τελικός σκοπός του. “Αν μαζί μ’ αυτά τού πεσαν έτοιμα στην ποδιά η εξέλιξη τής επιστήμης και σέ έπανειλημένες περίοδες η ανώτατη άνθιση της τέχνης, αυτό έγινε μόνο γιατί χωρίς αυτά δέ θά ήταν δυνατό νά πετύχει όλη αυτή τή συσσώρευση τού πλούτου της εποχής μας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΜια καί ή βάση τού πολιτισμού είναι ή εκμετάλλευση μιάς τάξης άπό μιαν άλλη, όλη ή εξέλιξη του κινείται μέσα σέ μιαν αδιάκοπη αντίφαση. Κάθε πρόοδος της παράγωγης είναι ταυτόχρονα μιά πισωδρόμηση στην κατάσταση της καταπιεζόμενης τάξης, δηλ. της μεγάλης πλειοψηφίας. Κάθε καλό γιά τους μέν είναι αναγκαστικά κακό γιά τους άλλους, κάθε καινούργια απελευθέρωση της μιας τάξης, είναι μιά νέα καταπίεση γιά τήν άλλη τάξη. Τό πιό χτυπητό παράδειγμα γι’ αυτό τό δίνει η είσαγωγή τών μηχανών, πού τα αποτελέσματα τους σήμερα είναι γνωστά σέ όλον τόν χόσμο. Κι αν, στους βάρβαρους μόλις μπορούσε νά γίνει διάκριση ανάμεσα στά δικαιώματα καί στίς υποχρεώσεις, ο πολιτισμός κάνει καί τή διάκριση αυτή καί τήν αντίθεση ανάμεσα τους ολοφάνερη καί στον πιό ηλίθιο, παραχωρώντας σχεδόν όλα τά δικαιώματα σέ μιά τάξη, ένώ φορτώνει στην άλλη σχεδόν όλες τίς υποχρεώσεις. Αυτό όμως δέν πρέπει νά γίνεται. [συνέχεια]
συνέχεια: Εκείνο πού είναι καλό γιά τήν κυρίαρχη τάξη πρέπει νάναι καλό γιά ολόκληρη τήν κοινωνία, πού μ’ αυτή ταυτίζεται η κυρίαρχη τάξη. Οσο λοιπόν προχωρεί ό πολιτισμός, τόσο περισσότερο είναι υποχρεωμένος νά σκεπάσει μέ τό μανδύα της αγάπης τά κακά πού δημιούργησε μέ αναγκαιότητα, νά τά εξωραίζει ή νά τά αρνείται, κοντολογης νά είσάγει μιά συμβατική ύποκρισία, πού δέν τήν ήξεραν ούτε οί πρώτες κοινωνικές μορφές, ούτε οί πρώτες βαθμίδες τού πολιτισμού, καί τέλος, νά τήν αποκορυφώνει μέ τόν ισχυρισμό ότι η εκμετάλλευση της καταπιεζόμενης τάξης γίνεται άπό τήν έκμεταλλεύτρια τάξη μόνο καί μόνο προς τό συμφέρον της ίδιας τής εκμεταλλευόμενης τάξης, κι άν ή εκμεταλλευόμενη τάξη δέν τό καταλαβαίνει αυτό, μά αντίθετα εξεγείρεται, αυτό αποτελεί τήν πιό πρόστυχη αχαριστία απέναντι ατούς ευεργέτες, τους εκμεταλλευτές” [Φρ. Έγκελς, η καταγωγή της Οικογένειας, σελίδες 375-377]». Αν κατανόησα σωστά τον Καραβίδα, μάλλον δε διαφωνεί και πολύ με τους Μαρξιστές. Προσοχή όμως: μη πέφτουμε στο ίδο σφάλμα να ταυτίζουμε τον Μαρξισμό με τον εφαρμοσμένο «Κομμουνισμό»! Για τον εφαρμοσμένο «Κομμουνισμό» ασπάζομαι ΑΠΟΛΥΤΑ την καταπληκτική ανάλυση‒επί τούτου‒του Καστοριάδη [ http://gf1957.wordpress.com/2012/11/10/%CE%BA%CE%BF%CE%BC%CE%BC%CE%BF%CF%85%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CF%86%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CF%87%CE%B5%CE%B9%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AD%CF%84%CE%B7%CF%83%CE%B7/#more-11525 ]. Γνωρίζεις ότι πολλοί ανόητοι ταύτιζαν τον Φρ. Νίτσε με τον Αδόλφο!
ΑπάντησηΔιαγραφήσυνέχεια: Γ. Σχετικά με την «Η τοπική αυτοδιοίκησις και ο επιχώριος εν Ελλάδι Οικονομικός Ρεζιοναλισμός». Σε γενικές γραμμές με βρίσκουν σύμφωνο οι απόψεις του καραβίδα. Με την επισήμανση: δεν αρκεί η ανατροπή μονάχα του Συστήματος που καθιέρωσε τη δυστυχία στην ανθρωπότητα. Πρέπει, παραιτήτως, με την κατάλληλη διαπαιδαγώγηση των Πολιτών να ελέγχουμε τους νέους Κυβερνήτες που θα προκύψουν από την Επανάσταση να μην ακολουθήσουν τα χνάρια των πρώην! Το έκτρωμα του εφαρμοσμένου «Κομμουνισμού» θα μας το θυμίζει πάντα αυτό.
ΑπάντησηΔιαγραφή