31 Ιανουαρίου 2012
30 Ιανουαρίου 2012
Φαυλοκρατία
του Γιάννη Πρετεντέρη Ποιους άραγε αντιπροσωπεύουν οι βουλευτές; Τον εαυτό τους; Τα κόμματά τους; Τους ψηφοφόρους τους; Τον επαγγελματικό τους κλάδο; Τίποτε από όλα αυτά.
Σύμφωνα με το Σύνταγμα «οι βουλευτές αντιπροσωπεύουν το έθνος» (άρθρο 31, παρ. 2). Το έθνος ως σύνολο. Ποιοι όμως αποτελούν το έθνος; Οι φαρμακοποιοί; Οι δικηγόροι; Η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ; Οι κάτοικοι Αμαρουσίου; Το ηρωικό προλεταριάτο; Οι ψηφοφόροι της Κορινθίας; Όχι.
Ολοι αυτοί και ο καθένας μόνος του αποτελούν ασφαλώς τμήματα του έθνους. Αλλά τα επί μέρους συμφέροντά τους (απολύτως θεμιτά...) δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι συμβαδίζουν πάντα ή εξ ορισμού με το γενικότερο συμφέρον. Μπορεί και να το αντιστρατεύονται.
Ποιον λοιπόν αντιπροσωπεύουν τελικά οι βουλευτές; Αυτούς; Ολους αυτούς; Κάποιους από αυτούς; Κάποιους άλλους; Οχι. Οι βουλευτές αντιπροσωπεύουν μόνο το γενικό συμφέρον του έθνους και το Σύνταγμα μάλιστα τους αναγνωρίζει απεριόριστη ελευθερία συνείδησης στον προσδιορισμό του.
Ως εκ τούτου, ο εξευτελισμός του Κοινοβουλίου τη «Μαύρη Τρίτη» δεν επήλθε επειδή οι Πασόκοι καταψήφισαν μερικά άρθρα ενός νομοσχεδίου, ούτε επειδή κάποιοι Νεοδημοκράτες κρύβονταν στις τουαλέτες για να μην ψηφίσουν.
Επήλθε επειδή σειρά βουλευτών εμφανίστηκαν να κρίνουν με γνώμονα όχι το γενικό συμφέρον του έθνους αλλά τα συμφέροντα επί μέρους επαγγελματικών κλάδων με τα οποία ταυτίστηκαν. Να ψηφίζουν δηλαδή μέσα από κάποιου είδους συναλλαγή υπέρ της πάρτης τους…
Η πολιτική αυτή συμπεριφορά έχει ένα όνομα: φαυλοκρατία. Εχει μια αιτία: το έλλειμμα πολιτικής ηγεσίας. Και οδηγεί στην καταστροφή.
Για δύο λόγους:
Πρώτον, επειδή ενισχύει εκτός Ελλάδας το στερεότυπο ότι η χώρα μας δεν είναι παρά μια διεφθαρμένη κομπανία που πορεύεται μέσα από διαδοχικές συναλλαγές - πάνω και κάτω από το τραπέζι…
Δεύτερον, επειδή στέλνει εντός Ελλάδας το μήνυμα ότι «έτσι γίνονται οι δουλειές». Και ότι οι πολιτικοί δεν είναι παρά κάτι ξεδιάντροποι νταραβεριτζήδες που καταπίνουν αμάσητες τις περικοπές ή τους φόρους αλλά στυλώνουν τα πόδια μόλις οι φαρμακοποιοί, οι δικηγόροι ή οι ταξιτζήδες βάλουν τις τσιρίδες.
Δεν χρειάζεται να περιγράψω πόσο κόστισε στη χώρα και στον κοινοβουλευτισμό αυτή η «Μαύρη Τρίτη» της περασμένης εβδομάδας.
Το στοιχειώδες θα ήταν να τιμωρήσουν σκληρά οι ψηφοφόροι όσους πήραν μέρος στο νταραβέρι. Αλλά δεν είμαι βέβαιος ότι θα το κάνουν. Δεν είμαι καν βέβαιος ότι συνειδητοποιούν το ολίσθημα.
Αλλωστε εκείνοι τους έχουν εκλέξει. Και μια και δυο και τρεις φορές...
29 Ιανουαρίου 2012
28 Ιανουαρίου 2012
24 Ιανουαρίου 2012
23 Ιανουαρίου 2012
Ναυάγιο PSI: το μη χείρον βέλτιστον
Όλοι αγωνιούν για το PSI+. Εύχονται να πάει καλά, να ανακουφιστεί έτσι το ελληνικό δημόσιο χρέος, να πάρουμε πάλι την «δόση» μας και τον Μάρτιο να κλείσει η νέα δανειακή σύμβαση με την τρόικα ώστε να «σωθεί» άλλη μια φορά η χώρα.
Στο προηγούμενο κείμενό μου εδώ στο protagon, εξήγησα γιατί θεωρώ το PSI+ μια απάτη που απεγνωσμένα ψάχνει νομιμοποίηση. Εμμένω σε αυτά που έγραφα εκεί (τα οποία τα τελευταία εικοσιτετράωρα φαίνεται να έχουν επιβεβαιωθεί τις τελευταίες μέρες από τον διεθνή τύπο, βλ. εδώ καιεδώ). Παρά την «συμφωνία» που μάλλον θα ανακοινωθεί (με φανφάρες πανομοιότυπες με εκείνες που ακολούθησαν τις καταστροφικές Συνόδους-Συμφωνίες της 21η Ιουλίου, της 26η Οκτωβρίου και της 9η Δεκεμβρίου), θα πρόκειται περί νεκρού γράμματος: Τις εβδομάδες που θα ακολουθήσουν θα ξετυλιχθεί ένα κρυφό, παρασκηνιακό δράμα καθώς η ΕΕ και το ΔΝΤ θα διεξάγει μια νέα σειρά διαπραγματεύσεων με τις σκιώδεις τράπεζες (τα hedge funds) τα οποία θα απαιτούν ίδια μεταχείριση των ελληνικών ομολόγων τους με τα ομόλογα που κρατά η ΕΚΤ, και η οποία απαιτεί την εξαίρεσή τους από οιοδήποτε κούρεμα. Εν κατακλείδι, το PSI+ είτε συμφωνηθεί είτε όχι δεν θα φέρει τις «ανάσες» που έχει ανάγκη το δημόσιο χρέος χωρίς να εμπλέξει όλη την Ευρώπη σε μια μεγάλη περιπέτεια που δεν αξίζει τον κόπο.
Σήμερα προχωρώ το επιχείρημα ένα βήμα παραπέρα: Ακόμα και επιτυχημένο να είναι το PSI+ (που δεν θα είναι), το μέγιστο δώρο στην χώρα μας και στην Ευρώπη ολόκληρη θα ήταν να ναυαγήσουν οι διαπραγματεύσεις. Πως μπορεί να το επιδιώξει αυτό η ελληνική κυβέρνηση χωρίς να φανεί ότι είναι εκείνη υπεύθυνη για το ναυάγιο; Με δύο τρόπους: Πρώτον, να συμφωνήσει η με την άποψη του ΔΝΤ ότι το επιτόκιο στα νέα ομόλογα δεν πρέπει επ’ ουδενί να ξεπερνά το 2% (κάτι που ο κ. Dallara δεν έχει εξουσιοδότηση να αποδεχθεί) και, δεύτερον, να ζητήσει συμμετοχή στην συμφωνία των hedge funds (τα οποία δεν την αποδέχονται). Έτσι, ο κ. Dallara θα φύγει άπρακτος και η ελληνική κυβέρνηση θα είναι ελεύθερη να ανακοινώσει ότι οι αποπληρωμές του Μαρτίου αναβάλλονται μέχρι νεοτέρας. Πριν υποστηρίξω την άποψη αυτή, θα ξεκινήσω με τον κατάλογο των ενστάσεων που θα ακουστούν εναντίον της.
Μια τέτοια αναβολή της αποπληρωμής των δανειστών του ελληνικού δημοσίου μετά από την αποτυχία των διαπραγματεύσεων (θα μου πουν πολλοί, αν όχι όλοι):
- Θα αποτελέσει πιστωτικό γεγονός με συνέπεια την άμεση πυροδότηση των CDS (των ασφαλιστήριων που έχουν αγοράσει όσοι, ουσιαστικά, στοιχημάτισαν ότι θα έχουμε πιστωτικό γεγονός)
- Μια τέτοια αθέτηση των υποχρεώσεών μας απέναντι στους δανειστές μας (έστω και για μερικούς μήνες) θα αμαυρώσει το όνομα της Ελλάδας για δεκαετίες
- Θα πτωχεύσουν οι ελληνικές τράπεζες και τα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς δεν θα πάρουν τα χρήματα του Μαρτίου που τους χρωστά το ελληνικό δημόσιο
- Θα ναυαγήσει η νέα δανειακή σύμβαση (της 27ης Οκτωβρίου) και το ελληνικό δημόσιο, το οποίο εδώ και καιρό δεν μπορεί να δανειστεί από τις αγορές, δεν θα μπορεί να δανείζεται ούτε καν από την τρόικα
- Η χώρα δεν θα μπορεί να εισάγει τα αναγκαία αγαθά (π.χ. πετρέλαιο)
- Η χώρα θα εξαναγκαστεί εκτός ευρωζώνης και, λόγω της Συνθήκης της Λισαβόνας, και εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πρώτα θα απαντήσω στα πιο πάνω έξι σημεία, ένα προς ένα (και με την ίδια αρίθμηση) και κατόπιν θα εξηγήσω γιατί ισχυρίζομαι ότι το ναυάγιο του PSI+ θα έδινε μια ευκαιρία στην ευρωζώνη να αποδράσει από την Κρίση που με μαθηματική ακρίβεια την υπονομεύει και, παράλληλα, θα ήταν το μη χείρον τόσο για την Ελλάδα.
1. Και βέβαια θα αποτελέσει πιστωτικό γεγονός μια τέτοια εξέλιξη. Τα CDS θα πυροδοτηθούν (με βασικούς χαμένους την Goldman Sachs και την American Insurance Group που τα εξέδωσαν) ωφελώντας τα hedge funds που τα έχουν προμηθευτεί αλλά ζημιώνοντας τα άλλα hedge funds τα οποία (όπως έγραψα στο προηγούμενο άρθρο μου) είχαν αγοράσει (μετά την 27η Οκτωβρίου) ελληνικά ομόλογα λήξης Μαρτίου με σκοπό να παζαρέψουν την πλήρη αποπληρωμή τους απειλώντας ότι, διαφορετικά, θα πυροδοτήσουν τα CDS. Κι όσες γαλλο-γερμανικές τράπεζες, στα κρυφά, έχτισαν νέα συνθετικά στοιχήματα-παράγωγα πάνω στα ελληνικά ομόλογα (ελπίζοντας σε κάποιο swap τύπου PSI+,) κι αυτές θα υποστούν ζημιές. Γιατί είναι κακό αυτό; Ας πρόσεχαν. Κι αν τώρα κινδυνεύουν με χρεοκοπία, ιδού ο δρόμος για το EFSF το οποίο προσφέρεται (μετά την Συμφωνία της 27ης Οκτωβρίου) να τις επανακεφαλαιοποιήσει.
2. Μέχρι τον Ιούλιο, η κυβέρνηση έλεγε ότι η αναδιάρθρωση του χρέους (που κάποιοι προτείναμε από το 2010) θα σήμαινε απώλεια του καλού ονόματος της χώρας στις χρηματαγορές στις οποίες (θυμάστε) «όπου να’ ναι» θα ξαναβγαίναμε. Από την 27η Οκτωβρίου όμως και μετά, ούτε η κυβέρνηση δεν το λέει αυτό. Από την ώρα που συμφωνήθηκε ένα κούρεμα στην ονομαστική αξία των ομολόγων μας της τάξης του 50%, και μια επιμήκυνση του υπόλοιπου 50% για 20 με 30 χρόνια, η Ελλάδα πτώχευσε και επισήμως. Μόνο που, για λόγους Οργουελιανού ευφημισμού, το ονομάσαμε PSI+. Όμως οι άνθρωποι των αγορών δεν είναι ανόητοι. Στα μάτια τους η Ελλάδα πτώχευσε και αθέτησε τις υποχρεώσεις της. Το ότι η ΕΕ έβαλε το πιστόλι στον κρόταφο του κ. Dallara για να τον «πείσει» να πει ότι δέχεται «εθελοντικά» αυτή την διαγραφή χρέους δεν σημαίνει ότι δεν πρόκειται για πτώχευση. (Να σας θυμίσω ότι και οι εταιρείες – π.χ. η Lehman Brothers –, όταν πτωχεύουν, πάντα αποπληρώνουν ένα μέρος των χρεών τους. Πτωχευμένες κηρύσσονται όταν κριθεί ότι είναι ανίκανες να τα αποπληρώσουν στο ακέραιο.) Άρα, το επιχείρημα ότι αν ναυαγήσει το PSI+ θα χάσουμε το καλό μας όνομα, ενώ αν πετύχει θα το κρατήσουμε, απορρίπτεται ως γελοίο.
3. Οι ελληνικές τράπεζες, αγαπητές και αγαπητοί φίλοι, είναι ήδη πτωχευμένες. Η λειτουργία τους δεν εξαρτάται από το αν θα πάρουν τον Μάρτιο το 15% των χρημάτων που τους χρωστά το ελληνικό δημόσιο (καθώς το PSI+ αυτό προβλέπει, συν νέα 30ετή ομόλογα τα οποία δεν πρόκειται να αλλάξουν σημαντικά την δραματική κατάσταση των λογιστικών τους βιβλίων). Αυτό το ποσό, που αντιστοιχεί στο 15%, δεν θα κρίνει την βιωσιμότητά τους. Όπως και σήμερα, θα εξακολουθήσουν να λειτουργούν στην βάση της συνεχιζόμενης παροχής ρευστότητας από την ΕΚΤ (με το νέο LTRO να παίζει σημαντικό ρόλο). Ίσως μάλιστα το ναυάγιο του PSI+ να εξαναγκάσει τους τραπεζίτες μας να αποδεχθούν κεφάλαια από το EFSF (κάτι που θα ήταν ευχής έργο για τις τράπεζες αλλά όχι, βέβαια, για τους ίδιους). [Όσο για τις ανησυχίες ότι η ΕΚΤ θα σταματήσει την παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες σε περίπτωση που το PSI+ ναυαγήσει, δεν υπάρχει περίπτωση η ΕΚΤ να κάνει κάτι τέτοιο δεδομένου ότι θα πυροδοτούσε την αλυσιδωτή κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος της ευρωζώνης.] Τέλος, τα ασφαλιστικά ταμεία, τα οποία και αυτά τελούν υπό πτώχευση, με ή χωρίς το PSI+, μπορούν ενισχυθούν βραχυπρόθεσμα (για τους επόμενους μήνες) με τα απαιτούμενα χρήματα τα οποία είναι μια σταγόνα μπροστά στον ωκεανό των αποπληρωμών του Μαρτίου. [Ό,τι στο μέλλον θα έχουμε πρόβλημα με τα ασφαλιστικά ταμεία, αυτό είναι σίγουρο. Όμως αυτό θα συμβεί και να «πετύχει» το PSI+.]
4. Η νέα δανειακή σύμβαση, το Μνημόνιο Νο.2, που συμφωνήθηκε την 27η Οκτωβρίου, μαζί με το PSI+, παρουσιάζεται σήμερα ως ο νέος εθνικός στόχος – η τελευταία ευκαιρία να μπορέσει για λίγο ακόμα καιρό να χρηματοδοτείται το κράτος. Δεν είναι όμως. Ξέρετε, είναι αλήθεια ότι, έως τώρα, στο πλαίσιο του Μνημονίου Νο.1, ένα ποσοστό των νέων δανεικών (που παίρναμε σε δόσεις) της τάξης του 15% με 20% πήγαινε σε μισθούς, συντάξεις και, γενικότερα, στην χρηματοδότηση του πρωτογενούς ελλείμματος του δημοσίου (δηλαδή των ελλειμμάτων που θα είχαμε ακόμα κι αν δεν αποπληρώναμε τα παλαιά χρέη). Από εδώ και στο εξής όμως, αυτό τελείωσε. Η Γερμανία το έχει δηλώσει κατηγορηματικά: «Δεν θα πάρετε ευρώ πάνω από το ποσό που χρειάζεστε για να αποπληρώνετε τα δανεικά σας.» Άρα, τα πράγματα είναι απλά: Η νέα δανειακή σύμβαση δεν θα καλύπτει καμία από τις νέες δαπάνες του ελληνικού δημοσίου. Οι μόνοι που θα πρέπει να αγωνιούν για το αν θα προχωρήσει ή όχι είναι οι δανειστές μας, συμπεριλαμβανόμενης της τρόικας (και ιδίως της ΕΚΤ) που δεν θα πάρει τα χρήματα του Μνημονίου Νο.1 παρά μόνο αν προχωρήσει το Μνημόνιο Νο.2! Περιληπτικά, είτε προχωρήσει το Μνημόνιο Νο.2 (με ή χωρίς επιτυχημένο PSI+) είτε όχι, το ελληνικό δημόσιο, από τούδε και στο εξής, δεν θα μπορεί να δανείζεται από την τρόικα για να πληρώνει μισθούς, συντάξεις, εξοπλισμούς, σχολεία, υγεία κλπ.
5. Αυτός ο φόβος είναι κατάλοιπο της προ ευρώ εποχής και εκτός θέματος σήμερα. Όταν είχαμε την δραχμή, οι επιχειρήσεις που εισήγαγαν είδη πρώτης ανάγκης (π.χ. πετρέλαιο) έπρεπε να κάνουν χρήση των αποθεμάτων συναλλάγματος της χώρας. Σήμερα, δεν έχουν κανέναν τέτοιο περιορισμό. Αγοράζουν από το εξωτερικό σε ευρώ, χρησιμοποιώντας τον δικό τους τραπεζικό λογαριασμό, και πουλάνε στην εγχώρια αγορά στο ίδιο νόμισμα. Το κράτος δεν παρεμβαίνει (ιδίως από τότε που τα διυλιστήρια και άλλοι οργανισμοί ιδιωτικοποιήθηκαν). Είναι σφάλμα να θεωρούμε ότι η πτώχευση του ελληνικού δημοσίου σημαίνει και πτώχευση της, π.χ., Πετρόλα.
6. Όλοι θεωρούν δεδομένο ότι μια εξέλιξη σαν αυτή που πρεσβεύω (το εσκεμμένο ναυάγιο των διαπραγματεύσεων του PSI+ και η μη υπογραφή της νέας δανειακής συμφωνίας με την τρόικα) θα σημάνει, αυτομάτως, έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη. Όχι μόνο δεν είναι δεδομένο κάτι τέτοιο αλλά, θα μου επιτρέψετε να πω, είναι αδύνατον να συμβεί. Έστω ότι το PSI+ ναυαγεί, το Μνημόνιο Νο.2 καθυστερεί και το ελληνικό δημόσιο αναβάλει την αποπληρωμή των ομολόγων του Μαρτίου. Πως θα εκδιωχθεί η χώρα από την ευρωζώνη; Πρώτον, δεν προβλέπεται μια τέτοια διαδικασία σε καμία Συνθήκη, ούτε και σε κάποιο νομικό κείμενο. Και να ψηφίσουν οι 16 υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης (κάτι το οποίο είναι απολύτως αδύνατον, καθώς τουλάχιστον η Ιρλανδία και η Πορτογαλία ξέρουν ότι μια τέτοια εξέλιξη ανοίγει το παράθυρο και για εκείνες) την εκπαραθύρωση της Ελλάδας από το ευρώ, μια τέτοια απόφαση δεν έχει κανένα νομικό αντίκρισμα. Δεύτερον, και να έβρισκαν νομικό τρόπο να το κάνουν, δεν θα το ήθελαν καθώς μια τέτοια κίνηση θα σφράγιζε την μοίρα ολόκληρης της ευρωζώνης: Τα spreads της Ιταλίας και των ομολόγων του EFSF θα πήγαιναν στα ουράνια, η Ιρλανδία θα αιμορραγούσε από μια μαζική απόδραση των αποταμιεύσεων που θα ανάγκαζε το Δουβλίνο να ορθώσει (παράνομα) τείχη στις μεταφορές κεφαλαίων κλπ κλπ. Τότε, θα με ρωτήσετε, γιατί η κα Merkel και η ίδια η ελληνική κυβέρνηση, από τον Οκτώβριο και μετά, απειλούν ότι μία αποτυχία τους δίδυμου PSI+-Μνημονίου Νο.2 θα σήμαινε έξοδο της χώρας από το ευρώ; Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι πρόκειται περί μιας, κενής περιεχομένου, χυδαίας απειλής στην οποία αξίζει η περιφρόνηση από όλους μας.
Σας υποσχέθηκα ότι, αφού απαντήσω στις ενστάσεις, θα εξηγήσω γιατί το εσκεμμένο ναυάγιο του PSI+ θα ήταν το μη χείρον για την Ελλάδα και, παράλληλα, μια ευκαιρία για την ευρωζώνη να αποδράσει από την Κρίση. Θα αρχίσω από την Ευρώπη και θα κλείσω με τους λόγους που, μεταξύ όλων των δεινών που μας απειλούν, το ναυάγιο του PSI+ είναι η πιο ανώδυνη εξέλιξη για την πατρίδα μας.
Τα οφέλη της Ευρώπης από ένα ναυάγιο του PSI+
1. Η πυροδότηση των CDS, και οι απώλειες των γαλλογερμανικών τραπεζών από μια ελληνική στάση πληρωμών, θα αναγκάσει την ευρωπαϊκή ηγεσία να αντιμετωπίσει (επί τέλους) την τραπεζική κρίση που μαίνεται στα σιωπηλά στην Βόρεια Ευρώπη. Πιο συγκεκριμένα, δίνει στους ηγέτες του Βορρά (Γερμανία, Ολλανδία, Βέλγιο και Γαλλία) την ευκαιρία και την δικαιολογία (απέναντι στους τραπεζίτες που τόσο φοβούνται οι πολιτικοί) να βάλουν το νυστέρι στο κόκκαλο – να απαιτήσουν ουσιαστική επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, δηλαδή νέα κεφάλαια και όχι αύξηση του ποσοστού κεφαλαιοποίησης των τραπεζών με μείωση των δανείων που παρέχουν, κάτι που ενισχύει τους ανέμους της ύφεσης που πλήττει ολοένα και περισσότερο την Ευρώπη.
2. Θα υποχρεώσει την ΕΚΤ να αποδεχθεί ότι δεν είναι δυνατόν τα ελληνικά ομόλογα που διαθέτει εκείνη να είναι στο απυρόβλητο ενώ εκείνα που διαθέτει το ΙΚΑ μπορούν να κουρευτούν. Θα την υποχρεώσει να σταματήσει να προσποιείται ότι οι παρεμβάσεις της έχουν καθαρά νομισματικό χαρακτήρα και πως δεν είναι δική της δουλειά να βοηθά στην ορθολογική, κεντρική διαχείριση του δημόσιου χρέους της ευρωζώνης. Εν τέλει, θα είναι ένα σημαντικό βήμα στην απαραίτητη μεταμόρφωση της ΕΚΤ σε μια πραγματική Κεντρική Τράπεζα (όπως η Fed, Bank of England κλπ).
3. Το ναυάγιο της Μνημονιακής πολιτικής στην Ελλάδα, όπου και ξεκίνησε, αποτελεί προαπαιτούμενο για τον επανασχεδιασμό της ευρωπαϊκής πολιτικής αντιμετώπισης της Κρίσης της Ευρωζώνης. Όσο η «ελληνική πληγή» καλύπτεται με τσιρότα, τόσο οι ευρωπαίοι ηγέτες μας θα κρύβονται πίσω από το δάκτυλό τους με αποτέλεσμα να καταρρέει το σύμπαν γύρω τους, στις δικές τους κραταιές χώρες, την ώρα που εκείνοι σφυρίζουν αδιάφορα. Το ναυάγιο του PSI+, από αυτή την άποψη, είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται η Ευρώπη σήμερα. Αμέσως μετά η Ευρώπη θα εξαναγκαστεί να αποφασίσει είτε να διαλύσει την ευρωζώνη είτε να την επανασχεδιάσει σε νέα, ορθολογική βάση.
Τα οφέλη της Ελλάδας από ένα ναυάγιο του PSI+
1. Στην τελευταία πρόταση έγραφα πως το ναυάγιο του PSI+ θα υποχρεώσει την Ευρώπη «να αποφασίσει είτε να διαλύσει την ευρωζώνη είτε να την επανασχεδιάσει σε νέα, ορθολογική βάση». Και στην μία και στην άλλη περίπτωση, η Ελλάδα θα έχει μια ευκαιρία να ξεφύγει από την σημερινή σκοτοδίνη. Όπως έχει γίνει πλέον (ελπίζω) σαφές σε όλους μας, η Κρίση στην Ελλάδα δεν μπορεί να ξεπεραστεί με νέα δάνεια υπό τον όρο της περεταίρω συρρίκνωσης του ΑΕΠ (την αυστηρή λιτότητα δηλαδή) και ενόσω η Ευρώπη τελεί υπό άρνηση, δημιουργώντας έτσι υφεσιακές συνθήκες σε ολόκληρη την ήπειρο. Στο βαθμό που το PSI+ δεν είναι παρά ένα φύλο συκής για την συνέχιση της πολιτικής αυτής, το ναυάγιό του είναι καθήκον της χώρας μας προς τον εαυτό της. Στο πλαίσιο του επανασχεδιασμού της ευρωζώνης που θα ακολουθήσει, θα μας δοθεί (για πρώτη φορά από τότε που ξέσπασε η Κρίση) η ευκαιρία να εκπονήσουμε ένα ρεαλιστικό Σχέδιο Απόδρασης.
2. Το ελληνικό δημόσιο, ό,τι και να γίνει με το PSI+, θα πρέπει από τώρα να αυτοχρηματοδοτείται. (Έχω αναφερθεί εδώ σε δύο τρόπους που μπορεί να επιτευχθεί η αυτοχρηματοδότηση για μια περίοδο έκτακτης ανάγκης.) Αν η ίδια η ελληνική κυβέρνηση πάρει την απόφαση ότι από εδώ και εμπρός (και μέχρι η ευρωζώνη είτε να διαλυθεί είτε να επανασχεδιαστεί) το δημόσιο θα ζει από τα έσοδά του, απορρίπτοντας επί τέλους τις ψευδαισθήσεις ότι ο συνδυασμός PSI+ και Μνημονίου Νο.2 θα μας επιτρέψουν να έχουμε πρωτογενή ελλείμματα και στο μέλλον, θα έχουμε κάνει ένα μεγάλο άλμα προς τα εμπρός.
3. Δύο χρόνια τώρα, η οικονομία της χώρας μας έχει στεγνώσει από επενδύσεις. Βασικός παράγοντας είναι το «έργο» που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε «Περιμένοντας την Πτώχευση». Σε μια χώρα όπου όλοι ρωτούν (αν και ξέρουν την απάντηση) «Τι θα γίνει; Θα την αποφύγουμε την πτώχευση;», κανείς δεν επενδύει. Σε μια χώρα όπου το ερώτημα «Τελικά θα πτωχεύσουμε;» ισοδυναμεί με το ερώτημα «Θα μας δώσουν την επόμενη δόση;», η στάση επενδύσεων είναι φυσιολογική. Για αυτό πρέπει να πυροδοτηθούν τα CDS, για αυτό τον λόγο πρέπει να ειπωθούν τα λόγια «στάση πληρωμών», «default» κλπ ώστε να μπει ένα τέλος σε αυτή την αγωνία που εγγυάται ότι, όσο διαιωνίζεται, κανένας, έλληνας ή ξένος, δεν πρόκειται ποτέ να επενδύσει. Σκεφτείτε το: Με μηδενικό κόστος για το ελληνικό δημόσιο (καθώς έτσι κι αλλιώς κανείς δεν θα του χρηματοδοτεί τα πρωτογενή του ελλείμματα πλέον, ούτε καν η τρόικα), θα έχουμε σταματήσει αυτό το σήριαλ με την χρεοκοπία. Θα έχει εξαγγελθεί στα πρωτοσέλιδα και θα γυρίσουμε σελίδα. Εντός του ευρώ. Και με μια Ευρώπη που θα αναγκαστεί να επιστρέψει στο σχεδιαστήριο με στόχο την αναδόμηση της ευρωζώνης.
Συμπερασματικά, το μήνυμά μου είναι τόσο απλό όσο και αντίθετο με όλα όσα μας βομβαρδίζουν: Το πατριωτικό και ευρωπαϊκό μας καθήκον είναι να οδηγήσουμε το PSI+ σε ναυάγιο ώστε να προβούμε σε μια αναβολή της αποπληρωμής των δανείων μας τον Μάρτιο (η οποία θα καταγραφεί ως χρεοκοπία και θα πυροδοτήσει τα CDS). Αντί για την «καταστροφή», που μας λένε ότι θα φέρει, ένα ναυάγιο των διαπραγματεύσεων του PSI+ θα δώσει στην Ελλάδα μια ύστατη (έστω και μικρή) ευκαιρία απόδρασης από την Κρίση και στην Ευρώπη ένα κίνητρο να επιστρέψει στον δρόμο του ορθολογισμού. Το ότι, δυστυχώς, οι ηγέτες μας μάλλον θα θριαμβολογήσουν άλλη μια φορά για μια δήθεν σημαντική «συμφωνία» θα πρέπει να μας προβληματίσει. Και να μας κάνει να αναρωτηθούμε: Γιατί τους ανεχόμαστε ακόμα;
Δεξιά κατά Φιλελευθερισμού
του Χρήστου Χαρίτου
μέλους της Κεντρικής Επιτροπής του ΛΑ.Ο.Σ.
πολιτευτή Α’ Πειραιώς & Νήσων
μέλους της Κεντρικής Επιτροπής του ΛΑ.Ο.Σ.
πολιτευτή Α’ Πειραιώς & Νήσων
Στην Ελλάδα ο Φιλελευθερισμός θεωρείται μέρος της Δεξιάς. Για αυτό και η Νέα Δημοκρατία αυτοαναγορεύθηκε ως «η μεγάλη φιλελεύθερη παράταξη», έστω και αν τόσο το «Λαϊκό Κόμμα», όσο και ο «Ελληνικός Συναγερμός» με την ΕΡΕ, δεν είχαν και πολλά κοινά με τον Φιλελευθερισμό. Αν και η Δεξιά ενστερνίζεται την υπεροχή της ελευθέρας οικονομίας έναντι του κρατισμού, σε ιδεολογικό και αξιακό επίπεδο βρίσκεται σε οξεία αντίθεση με τον Φιλελευθερισμό.
Αυτή η συζήτηση δεν είναι ακαδημαϊκού περιεχομένου. Αντιθέτως, αφορά την συγκρότηση του ιδεολογικού και πολιτικού λόγου της ελληνικής Δεξιάς και το πως αυτός ο λόγος ανταποκρίνεται στα μεγάλα εθνικά και κοινωνικά διακυβεύματα. Για αυτό έχει αξία να αποσαφηνίσουμε τις διαφορές τους.
Η Δεξιά πιστεύει στην αξία του έθνους, τόσο σε ατομικό επίπεδο, ως νοηματοδότηση της ανθρώπινης προσωπικότητας, αλλά και στην υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας, σε συλλογικό επίπεδο. Η εθνική συλλογικότητα προηγείται του ατομικού συμφέροντος.
Ο Φιλελευθερισμός προτάσσει τα «ατομικά δικαιώματα», τα λογίζει ως «φυσικά», καθώς ακολουθούν τον άνθρωπο από την γέννησή του. Αυτά τα δικαιώματα είναι αυστηρώς εξατομικευμένα, έξω από κάθε εθνικό και πολιτιστικό πλαίσιο και δεν υπόκεινται σε περιορισμούς.
Η Δεξιά σέβεται τα ατομικά δικαιώματα, διότι είναι δημοκρατική, αλλά δεν τα απολυτοποιεί, σε βαθμό που να υπονομεύει τα συλλογικά δικαιώματα της πλειοψηφίας. Ας το δούμε με κάποια παραδείγματα. Είναι δικαίωμα ενός ανθρώπου να είναι άθεος. Η Δεξιά σέβεται το ατομικό δικαίωμα στην αθεΐα. Ταυτοχρόνως όμως, η Δεξιά σέβεται το συλλογικό δικαίωμα του ελληνικού λαού να πιστεύει στον Θεό και για αυτό υπερασπίζεται την συναλληλία της Ελληνικής Πολιτείας με την Ελλαδική Εκκλησία και τάσσεται κατά του χωρισμού τους. Ο σεβασμός στο ατομικό δικαίωμα της αθεΐας, δεν μπορεί να καταστρατηγήσει την εκπεφρασμένη βούληση του ελληνικού λαού να θεωρεί τα θρησκευτικά του πιστεύω συνυφασμένα με τις λειτουργίες του Ελληνικού κράτους.
Άλλο παράδειγμα. Είναι δικαίωμα ενός ανθρώπου να πιστεύει στην αξία του έθνους ή όχι. Αν θέλει κάποιος να πιστεύει ότι το έθνος είναι δημιούργημα της αστικής τάξεως και αποτελεί εργαλείο εξαπατήσεως των προλετάριων, ας το πιστεύει. Η Δεξιά σε ένα κράτος δικαίου θα υπερασπισθεί τα ατομικά του πιστεύω. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα δώσουμε σε αυτό τον άνθρωπο την δυνατότητα να γράψει τα βιβλία ιστορίας της Ελληνικής εκπαιδεύσεως, ούτε θα τον διορίσουμε στο Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. Διότι οι ιδέες του είναι ψευδείς και αντεπιστημονικές και δεν συνάδουν με τον εθνικό χαρακτήρα που οφείλει να έχει η εκπαίδευση των Ελλήνων.
Η Δεξιά μπορεί να συνδυάζει τον σεβασμό των ατομικών δικαιωμάτων με τον προτεραιότητα των συλλογικών δικαιωμάτων. Διότι είναι αναφαίρετο δικαίωμα ενός λαού να υπερασπίζεται την συλλογική του ταυτότητα, να θέλει αυτή να εκφράζεται στις λειτουργίες του κράτους και να έχει δεσπόζουσα θέση στην δημόσια σφαίρα της ζωής μας.
Και εδώ πιστεύω ότι φανερώνεται και μία ανακολουθία της φιλελεύθερης ιδεολογίας, που ενώ μιλάει για ατομικά δικαιώματα, δεν αναγνωρίζει συλλογικά δικαιώματα. Και αυτό συμβαίνει, διότι για τον Φιλελευθερισμό ο κόσμος περιορίζεται στο άτομο, ενώ αποκρύπτει τελείως την «κοινοτική» διάσταση του ανθρώπου, η οποία εν τέλει δίνει νόημα στην ύπαρξή του. Διότι ο άνθρωπος κοινωνικοποιείται εντός της πατρίδος του και του πολιτισμού του, για αυτό και δεν υπάρχει «πολίτης του κόσμου», πέραν ίσως από κάποιους κοσμοπολίτες αστούς και μαρξιστές.
Η Δεξιά πιστεύει στην προτεραιότητα της εθνικής ανεξαρτησίας και στην εμπέδωση των εθνικών αξιών στην κοινωνία. Το κράτος πρέπει να είναι εθνικό, εγγυητής της εθνικής κυριαρχίας και δημοκρατικά νομιμοποιημένο από τον λαό. Δεν πιστεύουμε σε ένα ουδέτερο-άχρωμο κράτος, που περιορίζεται απλώς στην εφαρμογή των νόμων και απεμπολάει την εθνική του αποστολή. Το κράτος αποτελεί την βούληση της εθνικής κοινωνίας και λογοδοτεί σε αυτή.
Ο Φιλελευθερισμός αντιθέτως, εστιάζεται μόνο στην διασφάλιση των ατομικών δικαιωμάτων. Για τον Φιλελευθερισμό, το κράτος βρίσκεται υπεράνω του έθνους και της συλλογικής θελήσεως. Για αυτό βλέπουμε σήμερα και όλη αυτή την λαγνεία για την καταχρηστική «προστασία» κάθε είδους μειονοτήτων.
Επειδή ένα παιδί άθεων γονέων δεν μπορούσε να βλέπει τον Εσταυρωμένο να «υποφέρει», όπως είπε, στον τοίχο του σχολείου του στην Βαυαρία, έφθασε να συζητά το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας την αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου από όλα τα δημόσια σχολεία!
Επειδή κάποιος αριστεριστής γονέας δεν ήθελε το παιδί του να παρελάσει σε μία εθνική επέτειο, έγινε θέμα συζητήσεως, αν θα πρέπει να πραγματοποιούνται μαθητικές παρελάσεις. Επειδή ο γάμος είναι απλώς μία «νομική σύμβαση», άνευ ιερού χαρακτήρα και αποκομμένη από την δημιουργία οικογένειας, θέλουν να επιβάλουν τον γάμο των ομοφυλοφίλων. Ο Φιλελευθερισμός υπονομεύει στην πράξη τα συλλογικά δικαιώματα της πλειοψηφίας και αποκτά πρόδηλα αντιδημοκρατικά χαρακτηριστικά. Αλλιώς ξεκίνησε και αλλού καταλήγει.
Αυτή η διάσταση της Εθνικής Δεξιάς με τον Φιλελευθερισμό είναι δύσκολο να γεφυρωθεί. Αποδεικνύεται ότι ο Φιλελευθερισμός, ιδεολογικώς, βρίσκεται εγγύτερα στην Αριστερά, απ’ ότι στην Δεξιά. Η Δεξιά συνεχίζει να υπερασπίζεται τις εθνικές αξίες και ο Φιλελευθερισμός προτάσσει τις ατομικιστικές του παραδοχές, που τον φέρνουν σε αντιπαράθεση με τον εθνικό χαρακτήρα του κράτους και της κοινωνίας και ουρά πολλές φορές των επιδιώξεων της Αριστεράς.
Αυτό που προκαλεί ανησυχία όμως, είναι ότι ο Φιλελευθερισμός αντιμάχεται πλέον ανοικτά το δημοκρατικό δικαίωμα της κοινωνίας να αυτοπροσδιορίζεται συλλογικά και εν ονόματι μάλιστα της προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων, λειτουργεί καταπιεστικά στην πλειοψηφία!
Δεν είναι τυχαίο, ότι το τελευταίο κεφάλαιο του κλασικού βιβλίου του Χάγιεκ «Το Σύνταγμα της Ελευθερίας», η βίβλος του Φιλελευθερισμού, τιτλοφορείται «Γιατί δεν είμαι συντηρητικός». Για να δικαιωθεί ο μεγάλος δεξιός πολιτειολόγος Καρλ Σμίττ, ο οποίος από το 1920 διαχώριζε την Δημοκρατία και την Δεξιά από τον Φιλελευθερισμό.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 21ης Ιανουαρίου 2012 της εφημερίδας Ελεύθερη Ώρα.
20 Ιανουαρίου 2012
Μάκης Βορίδης:»Υπερασπίζομαι τις αξίες του Έθνους και τις Ελευθερίας» - Β' Μέρος συνέντευξης στις Ελληνικές Γραμμές
Η Οικονομία κυριαρχεί τους τελευταίους μήνες στις πολιτικές συζητήσεις. Αυτό ευνοεί τον Πατριωτικό χώρο; Γιατί η Οικονομία δεν ήταν ποτέ ανάμεσα στα πρώτα ζητήματα στην ατζέντα του.
Ο Πατριωτικός χώρος είχε εκφραστεί κυρίως θέτοντας ζητήματα είτε εξωτερικής πολιτικής, είτε πολιτιστικής και κοινωνικής συνοχής και αναδεικνύοντας τις εντάσεις των πολυπολιτισμικών κοινωνιών. Αλλά στο βαθμό που ο Πατριωτικός χώρος θέλει να μιλήσει για την Ελευθερία, τότε είναι υποχρεωμένος να μιλήσει για την Οικονομία.
Υπό αυτή την έννοια, ο καθένας θα κάνει τις επιλογές του. Υπάρχουν κάποιοι που θα αναζητήσουν ένα πατερναλιστικό κράτος για να διασφαλίσει την κοινωνική συνοχή. Υπάρχουν κάποιοι άλλοι που για το ζήτημα της κοινωνικής συνοχής – βεβαίως πρέπει να υπάρχουν κρατικές πολιτικές που θα αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης – θα αναζητήσουν την απάντηση μέσα στην ίδια την κοινωνία. Τον πρώτο λόγο εδώ θα έχουν οι πολίτες. Αυτοί θα πουν σε τελευταία ανάλυση πως πρέπει να οργανώσουν τις γειτονιές τους, πως πρέπει να διαφυλάξουν την παράδοση και την γλώσσα τους, πως πρέπει να οικοδομήσουν την συλλογική τους ταυτότητα.
Το κράτος έχει να κάνει πράγματα, αλλά δεν μπορεί να τα κάνει όλα. Πολλώ μάλλον δε, όταν αυτό πρέπει να συνδεθεί με την ιδέα μίας πρωταγωνιστικής κοινωνίας, η οποία θα παίρνει αρμοδιότητες από το κράτος, θα διεκδικεί περισσότερους «ελεύθερους χώρους», ενώ την ίδια στιγμή θα επιβεβαιώνει τους δεσμούς της μέσα από την συλλογική εθνική ταυτότητα. Το ένα δεν αντιφάσκει με το άλλο, τουλάχιστον σύμφωνα με την αντίληψη που έχω εγώ για τον Πατριωτικό χώρο.
Παλαιότερα, αλλά και πιο πρόσφατα, χαρακτηρίσατε τον εαυτό σας ιδεολογικά ως «εθνικοφιλελεύθερο». Τι περιεχόμενο δίνετε σε αυτό τον όρο;
Κατά την γνώμη μου η έννοια του Έθνους ως συλλογικής εκφράσεως μπορεί να πάρει δύο μορφές. Την μορφή της συγκρότησης του εθνικού κράτους και την μορφή της συγκρότησης της εθνικής κοινωνίας. Η συγκρότηση της εθνικής κοινωνίας, η οποία αντιλαμβάνεται τον εαυτό της ως τέτοια σε αντίθεση με άλλες κοινωνίες που αντιλαμβάνονται εαυτές ως π.χ. πολυπολιτισμικές, είναι κάτι το οποίο βρίσκεται μέσα στην κοινωνία. Δεν είναι κάτι που μπορεί να επιβληθεί άνωθεν εύκολα και, αν μπορεί, σε τελική ανάλυση δεν πρέπει. Κατά συνέπεια η συγκρότηση και η διαχείριση του εθνικού κράτους ως πολιτικού εποικοδομήματος, που εκφράζει πολιτικά τις ανάγκες της εθνικής κοινωνίας, επιστρέφει στην κοινωνία, η οποία θα διεκδικήσει έναντι του κράτους την αυτονομία της και την ελευθερία της.
Άρα απέναντι σε αυτό που είναι μία κρατικιστική (στην καλή της εκδοχή) ή μία ολοκληρωτική (στην κακή της εκδοχή) προσέγγιση του Εθνικισμού, εγώ αντιτάσσω μία πατριωτική θέση η οποία υπερασπίζεται την ελευθερία και των ατόμων και των κοινωνικών συλλογικοτήτων, δρα όμως ηθικά στην κατεύθυνση της επιβεβαίωσης της συλλογικότητας της κοινωνίας. Η ίδια η κοινωνία πρέπει να απαντήσει στα ηθικά διλήμματα και αυτό δεν μπορεί να περιοριστεί με μία κατασταλτική δράση του κράτους.
Να φέρω ένα παράδειγμα. Μέσα στην κοινωνία μπορεί να υπάρχει κάποιος ο οποίος να θεωρεί ότι οι κοινωνίες δεν πρέπει να έχουν εθνικά χαρακτηριστικά, δεν πρέπει να έχουν συλλογική ταυτότητα, δεν πρέπει να έχουν καν συλλογική συνείδηση. Τι θα τον κάνουμε αυτόν; Η απάντηση είναι θα τον αφήσουμε ελεύθερο. Το κράτος μέσα από τους μηχανισμούς του, μέσω του δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, θα πρέπει να διασφαλίσει ότι θα έχει το δικαίωμα να μιλάει ελεύθερα, έστω και αν λέει πράγματα που εγώ τα θεωρώ απαίσια. Εγώ έχω δικαίωμα να του πω ότι αυτά που λέει είναι απαίσια και να προσπαθήσω να πείσω και άλλους, μέχρι να φτιαχτούν αυτές οι μεγάλες πλειοψηφίες που κινούν το κοινωνικό ρεύμα. Άρα το εθνικό κράτος, αφού αντλεί την νομιμοποίησή του μέσα από την εθνική κοινωνία, θα πρέπει να επιτρέπει την διαμόρφωση μίας διαλεκτικής αντιπαράθεσης εντός της κοινωνίας και να αποδέχεται το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας.
Η αντίληψη που έχω εγώ για το κράτος είναι η αντίληψη ενός μικρού κράτους, ενός κράτους που μας εκπροσωπεί στις σχέσεις μας με τα άλλα κράτη, διατηρεί την νομοθεσία, απονέμει δικαιοσύνη, διασφαλίζει την δημόσια τάξη και ασφάλεια, φτιάχνει γενικά ρυθμιστικά πλαίσια για την λειτουργία της οικονομίας κ.ο.κ. Αλλά όχι ενός κράτους που έρχεται να υποκαταστήσει τον πολίτη στην καθημερινότητά του, να του αφαιρέσει την ελευθερία του ή να του φτιάξει ένα πλαίσιο μέσα στο οποίο ο πολίτης δεν έχει ελευθερία δράσεως και κατά συνέπεια δεν έχει ευθύνη. Η έννοια της ευθύνης μέσα σε αυτό το σύστημα είναι πολύ κεντρική.
Εξακολουθείτε να θεωρείτε εαυτόν εθνικιστή;
Υπό την έννοια που περιέγραψα ναι. Αυτό προφανώς μέσα στο εσωτερικό μίας ορισμένης παράδοσης έχει πολλές ρήξεις.
Θα ήθελα να σχολιάσετε την πορεία της Νέας Δημοκρατίας στην Μεταπολίτευση. Τα περισσότερα χρόνια ήταν στην αντιπολίτευση, ενώ το ΠΑΣΟΚ ήταν στην κυβέρνηση. Θεωρείτε πως αυτό έχει ιδεολογικά αίτια ή ήταν αποτέλεσμα προσώπων και διαχειριστικών επιλογών.
Εάν ασκώ κριτική στην Νέα Δημοκρατία, είναι γιατί δεν έδωσε με εμφατικό τρόπο την ιδεολογική μάχη και απέστη μέσα από μία σειρά συμβιβασμών από αυτό που είναι οι αξίες και οι αρχές της παράταξης. Βεβαίως μέσα στον ορυμαγδό της Μεταπολίτευσης, όπου απολύτως επικρατούσες αξίες ήταν οι αξίες της Αριστεράς, αυτό δεν ήταν εύκολο να το κάνει. Ειδικά όταν είχε να διαχειριστεί την εξουσία και όταν προσπαθούσε να οργανώσει μία δημοκρατική πολιτεία. Επομένως η αλήθεια είναι ότι πολιτικά το εγχείρημα ήταν εξαιρετικά δύσκολο.
Αλλά αυτό ήταν η βασική αιτία: ο κεντρικός κορμός της Δεξιάς παράταξης, η Νέα Δημοκρατία, υιοθέτησε μία διαχειριστική λογική, μία λογική συμβιβασμών, απέναντι σε αυτό που ήταν τότε ένα πολύ ισχυρό κοινωνικό ρεύμα, και με αυτόν τον τρόπο αποδέχθηκε την υπαναχώρησή της όχι απλώς με πολιτικούς όρους, αλλά και με πολύ βασικούς θεμελιακούς όρους του αξιακού της συστήματος. Αυτό είναι το μεγάλο θέμα. Μερικές φορές είναι καλύτερα να χάσεις μερικές πολιτικές μάχες, π.χ. τις εκλογές, χωρίς να υποχωρήσεις από το αξιακό σου σύστημα διότι αν υποχωρήσεις τότε όταν κερδίσεις την εξουσία δεν έχεις τον κοινωνικό συσχετισμό για να ασκήσεις τις πολιτικές σου. Νομίζω ότι ευρύτερα η Δεξιά παράταξη, υπό την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας που είχε τον πρωταγωνιστικό ρόλο, υπέπεσε σε αυτό το σφάλμα: υποτίμησε την αξία της μάχης των ιδεών.
Αυτό που λέτε το έχει πει και ο σημερινός πρόεδρος της ΝΔ Αντώνης Σαμαράς παλαιότερα. Θεωρείτε πως η εκλογή του αποτελεί ένα νέο ξεκίνημα για την ΝΔ και την Δεξιά παράταξη γενικότερα;
Δεν υπάρχουν νέα ιδεολογικά ξεκινήματα, υπό την έννοια ότι η μάχη των ιδεών είναι πάντα εκεί. Οι αντιπαραθέσεις Δεξιάς και Αριστεράς έχουν προφανώς τις διαλεκτικές τους εξελίξεις και φάσεις, αλλά ο πυρήνας της διαφωνίας είναι παλιός. Θεωρώ ότι μέσα από την παρούσα κρίση και την αποδόμηση του κράτους που στην πραγματικότητα φτιάχτηκε υπό την καταθλιπτική επιρροή των αξιών της Αριστεράς, μας δίνεται η δυνατότητα να ξανασκεφτούμε το ελληνικό κράτος από την αρχή.
Παρότι εμπλεκόμαστε με άμεσο τρόπο στην πολιτική διαδικασία και η διαχείριση της καθημερινότητας δεν αφήνει πολλά χρονικά περιθώρια, το μείζον θέμα είναι να προωθήσουμε μία πολιτική πρόταση που θα στηρίζεται στις αξίες του Έθνους και της Ελευθερίας για να σκεφτούμε το κράτος από την αρχή. Τώρα υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Αυτό συνδέεται και με την ανάγκη μίας κυβέρνησης ιδεολογικής συγκλίσεως, αν υπάρξει πολυκομματική κυβέρνηση, και με την ανάγκη μίας θεωρίας ή αφήγησης για το ποιος πρέπει να είναι ο ρόλος του κράτους. Προφανώς η σοσιαλδημοκρατική αφήγηση δεν θα είναι ίδια με αυτή των πατριωτών ή των φιλελεύθερων σε αυτό το κομμάτι. Άρα νομίζω είναι μία μεγάλη ευκαιρία, τώρα που καταρρέει το μεταπολιτευτικό κράτος να γεννηθεί μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα ένα κράτος που θα είναι διαφορετικό και θα εκφράζει αυτές τις αντιλήψεις για το πώς πρέπει να λειτουργήσει η πολιτεία.
Γι’ αυτό λέω ότι πρέπει να φύγουμε από το αμιγώς διαχειριστικό κομμάτι – όχι ότι αυτό δεν είναι σημαντικό – και να βάλουμε την μεγάλη εικόνα μπροστά μας. Γιατί υπάρχει ο κίνδυνος καθώς θα ασχολούμαστε με τις άδειες των ταξί να μας φύγει η μεγάλη εικόνα για το πώς πρέπει να αναμορφωθεί το κράτος, ποιες συνταγματικές μεταρρυθμίσεις πρέπει να γίνουν, ποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν στην δημόσια διοίκηση, πως πρέπει η οικονομία να ξαναλειτουργήσει, να μείνει ελεύθερη και να φτιάξει τις παραγωγικές της δομές. Η ανταγωνιστικότητα βεβαίως έχει διαχειριστικό κομμάτι, αλλά προϋπόθεσή της είναι να εγκολπώσεις και να αποδεχθείς την ιδέα μίας εθνικής οικονομίας που θα είναι ανταγωνιστική μέσα στο διεθνές περιβάλλον.
Πηγαίνοντας στο γενικότερο διεθνές περιβάλλον, η Ευρώπη αντιμετωπίζει μία πολύπλευρη κρίση το τελευταίο διάστημα. Δεν είναι μόνο η οικονομική, είναι και η δημογραφική και η θρησκευτική με την υποχώρηση του Χριστιανισμού και την εισβολή του Ισλάμ. Πως βλέπετε το μέλλον της Ευρώπης στον 21ο αιώνα;
Εγώ νομίζω ότι η Ευρώπη εξακολουθεί να είναι πρωταγωνίστρια, εξακολουθεί να είναι η ομάδα των πιο προηγμένων και ισχυρών χωρών στον κόσμο. Και γι’ αυτό λέω πως είναι πολύ σημαντικό η Ελλάδα να μην φύγει από αυτή την ομάδα. Η Ευρώπη σε πολλά επίπεδα είναι μία πρωτοπόρα δύναμη, είναι μία πολύ ισχυρή οικονομία.
Είναι προφανές πως στο επόμενο διάστημα θα υπάρξουν ανακατατάξεις με την διάχυση των τεχνολογιών και την ανάδειξη οικονομιών που χάνουν τον απομονωτικό τους χαρακτήρα, που είχαν λόγω των καθεστώτων τους, κυρίως της Κίνας αλλά και άλλων ασιατικών χωρών. Οι ανακατατάξεις θα αλλάξουν τους οικονομικούς συσχετισμούς και τις πιέσεις που θα δεχθεί στον κόσμο η ευρωπαϊκή οικονομία. Αλλά νομίζω επενδύοντας στην γνώση, στην καινοτομία και στην τεχνολογία η Ευρώπη θα παραμείνει μία μεγάλη δύναμη και υπό αυτή την έννοια αξίζει να προσπαθεί να είναι η χώρα μας κοντά της.
Από τους ξένους πολιτικούς της σημερινής εποχής, με ποιόν θεωρείτε ότι είστε ιδεολογικά πιο κοντά;
Έχω σημεία ταυτίσεως με αυτό που είναι ο κεντροευρωπαϊκός άξονας σε διάφορα σημεία. Η ιδέα της δημοσιονομικής πειθαρχίας, την οποία υπερασπίζεται η Άνγκελα Μέρκελ είναι μία πολύ φιλική και κατανοητή σε εμένα ιδέα. Η ιδέα της ενισχύσεως του ανταγωνισμού και της ελευθερίας, της «Μεγάλης Κοινωνίας», που υπερασπίζεται ο Ντέιβιντ Κάμερον είναι επίσης μία ιδέα στην οποία είμαι κοντά. Δεν ξέρω αν μπορώ να βρω μία προσωπικότητα στο σύνολό της, αλλά μπορώ να βρω επί μέρους ιδέες τις οποίες πιστεύω και μπορώ να ακολουθήσω.
Πως βλέπετε τον χώρο της ευρωπαϊκής πατριωτικής Δεξιάς (Μαρίν Λεπέν, Χάινζ Στράχε και άλλοι); Τι προοπτικές έχει;
Έχω την εντύπωση ότι αυτός ο χώρος θα πρέπει να ξεφύγει από πράγματα στα οποία τον εγκλώβισαν τα ΜΜΕ ή και αυτοεγκλωβίστηκε. Κυρίως από μία μονοδιάστατη προσέγγιση των θεμάτων που κυρίως συνδέονται με τα ζητήματα της εθνικής ταυτότητας και της μετανάστευσης. Αυτά είναι πολύ μεγάλα ζητήματα, είναι ορθότατο ότι αναδεικνύονται, είναι σημαντικό ότι αναδεικνύονται, αλλά είναι σαφές πως κάποιος πρέπει να έχει μία πολύ ευρύτερη και γενικότερη θεώρηση της πραγματικότητας.
Το Ελληνικό Έθνος έχει μία Ιστορία χιλιετιών, αλλά σήμερα δείχνει να βρίσκεται σε μία κρίσιμη καμπή. Ποιες ιδιότητες θεωρείτε ότι πρέπει να επιδείξει σε αυτήν την κρίση για να αντεπεξέλθει και να βρει την θέση που του αξίζει στον κόσμο;
Να ξαναθυμηθεί αυτό που πάντα ήταν οι Έλληνες. Οι Έλληνες ήταν ναυτικοί, ήταν πολεμιστές, ήταν φιλόσοφοι, ήταν έμποροι. Δεν ήταν όμως κάποιοι που αγωνίζονταν για να διατηρήσουν τα υπαλληλικά τους κεκτημένα ή μία σειρά από προνόμια, τα οποία ούτως ή άλλως είναι σε μία διαδικασία αποδομήσεως και καταργήσεως. Άρα το σημαντικό είναι να βρούμε πάλι εκείνες τις δημιουργικές δυνάμεις που υπάρχουν μέσα στην ελληνική φυλή, να τις απελευθερώσουμε και από εκεί και πέρα όλα θα πάνε καλά.
Τι είπε σήμερα ο Γ. Καρατζαφέρης στην Κ.Ο του ΛΑ.Ο.Σ
Κύρια σημεία της σημερινής εισαγωγικής τοποθέτησης του Προέδρου του ΛΑΟΣ, κ. Γ. Καρατζαφέρη, κατά τη Συνεδρίαση της Κ.Ο. του ΛΑΟΣ στη Βουλή.
Γ. ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗΣ (Πρόεδρος ΛΑΟΣ):
ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ ΣΤΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΗΓΩΝ
«Ήτανε χθες μία εξαιρετική συνάντηση! Πήγα, γνωρίζοντας ότι, προκειμένου να επιτύχει, είχα αποφασίσει να αποσύρω το κόμμα από την κυβέρνηση. Όμως, έγινε! Εστέφθη με πλήρη επιτυχία! Έγινε ένας επιτυχημένος διάλογος! Εμείς είχαμε θέσει κόκκινες γραμμές, πάνω σε ένα πλαίσιο αρχών, με επιστολή που είχα στείλει την προηγούμενη ημέρα στον Πρωθυπουργό. Υπήρξε μία ταύτιση απόψεων με το κ. Σαμαρά για το 13ο και 14ο μισθό.
ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟ
Ζήτησα να υπάρξει απαραιτήτως ανασχηματισμός, διότι αυτό το σχήμα θυμίζει ένα ΠΑΣΟΚ που έχει αποτύχει με ολίγον από ΝΔ και ολίγον από ΛΑΟΣ! Ο κ. Παπανδρέου δεν είχε πρόβλημα με αυτήν την άποψη και είπε, μάλιστα, ότι έχει εξουσιοδοτήσει τον Πρωθυπουργό να αντικαταστήσει όποιον Υπουργό θέλει για να γίνει ανασχηματισμός, που είναι μία από τις προϋποθέσεις που είχαμε θέσει τον προηγούμενο μήνα.
ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ
Έγινε κουβέντα για την ημερομηνία των εκλογών: Ο κ. Σαμαράς επέμενε ότι πρέπει να γίνουν στην ημερομηνία που έχει βγει προς τα έξω, διαφορετικά θα είμαστε αναξιόπιστοι. Ισχυρίστηκα ότι αν οι εκλογές προκηρυχτούν την ημέρα που θα ψηφίσουμε τα μέτρα, οι μισοί βουλευτές του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ δεν θα τα ψηφίσουν, οπότε θα ευτελιστεί το πολιτικό σύστημα. Έμεινε μετέωρο, με την άρνηση του κ. Σαμαρά..
ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΟΚΚΙΝΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΛΑΟΣ ΠΟΥ ΕΙΣΑΚΟΥΣΤΗΚΑΝ
Ζητήσαμε, επίσης, εμείς ορισμένα πράγματα, που αφορούν εσάς, κ. Βελόπουλε, κ. Πολατίδη, κ. Κολοκοτρώνη και κ. Κιλτίδη, να μην καταργηθούν οι Γ.Γ. Μακεδονίας &Θράκης και Β.Αιγαίου. Το αποδέχτηκαν!
Ζήτησα, επίσης, να μην καταργηθεί το ΙΓΜΕ, εφόσον θα προχωρήσουμε για τον ορυκτό πλούτο και για πετρέλαια, ενώ, όπως συμπλήρωσε ο κ. Σαμαράς, υπάρχει ένα εξειδικευμένο προσωπικό, που δεν θα το ξαναβρούμε.
Ζήτησα, επίσης, ότι αυτή η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει τις διαδικασίες για ανακήρυξη ΑΟΖ και ζήτησα να γίνει μία 3μελής επιτροπή που θα εξετάσει το θέμα και θα αναφερθεί σε σύντομο χρονικό διάστημα. Έγινε απολύτως δεκτό!
Υπήρξε κουβέντα για μία σειρά θεμάτων που είχε θέσει ο Πρωθυπουργός και όπως σας είπα υπήρξε σύμπτωση απόψεων σε ποσοστό πάνω από 80%. Υπήρξε η άρνηση για το κόψιμο του 13ου – 14ου μισθού.
Έγινε, επίσης, ευμενέστατα δεκτή η πρότασή μας για τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους, ως εξής, με πλήρη πρόταση: Είπαν ότι περίπου 2,5% μπορεί να μειωθεί το μισθολογικό κόστος και τους είπα ότι έχω πρόταση που δεν θα μειώσει την εισφοροδιαφυγή αλλά θα την εξαφανίσει, θα τη φέρει στο απόλυτο μηδέν! Η πρότασή μου που σημειώθηκε και έχω την αίσθηση ότι θα προχωρήσει, είναι ότι πλέον τα ένσημα δεν τα πληρώνει ο εργοδότης, αλλά να ενσωματώνονται μέσα στο μισθό. Εάν στο τέλος του μηνός, ο εργαζόμενος δεν πάει το χαρτί από την τράπεζα ότι πλήρωσε τα ένσημά του ο εργοδότης δεν θα μπορεί να τον πληρώσει, με ποινή φυλακίσεως 10 χρόνια. Άρα, λοιπόν, για να πληρωθεί, πρέπει να έχει πάει χαρτί ότι πλήρωσε την εισφορά του. Άρα, αυτομάτως μηδενίζεται η εισφοροδιαφυγή! Αντιλαμβάνεστε, τους λέω, ότι μπορούμε να κερδίσουμε πλέον, από το μισθολογικό κόστος, όχι 2,5%, αλλά 10%. Αν πιάσουμε, λοιπόν, όλη την εισφοροδιαφυγή, θα είναι υπέρ την ανταγωνιστικότητας. Έγινε ευμενέστατα δεκτό!
Το άλλο θέμα -και το οποίο πέρασε- που ήταν πάγια θέση του ΛΑΟΣ 4 χρόνια μέσα στη Βουλή ότι φεύγουν τεράστια ποσά από τους λαθρομετανάστες και όποιος βγάζει χρήματα στο εξωτερικό πρέπει να έχει φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα, διαφορετικά δεν μπορεί να βγάλει λεφτά. Αντιλαμβάνεστε ότι αυτό θα συνεισφέρει στο κράτος τεράστια ποσά. Δεν θα βγαίνουν τα χρήματα αυτά έξω με την ευχέρεια που έβγαιναν.
Πρέπει να πω επίσης ότι υπήρξε ένα ευχάριστο κλίμα ανταλλαγής απόψεων. Είχαν φύγει όλα εκείνα τα στοιχεία της καχυποψίας ανάμεσα στους πολιτικούς αρχηγούς και δεν υπήρξαν εντάσεις».
18 Ιανουαρίου 2012
Οι υποστηρικτές του «αντιμνημόνιου» δουλεύουν υπέρ των «εχόντων και κατεχόντων» Συνέντευξη του Μάκη Βορίδη στις «Ελληνικές Γραμμές»
Συμπληρώθηκαν δύο μήνες από τον σχηματισμό της κυβέρνησης Παπαδήμου στην οποία συμμετέχει και ο Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός. Η επιλογή του ΛΑ.Ο.Σ. να συμμετάσχει στην κυβέρνηση ήταν η καλύτερη δυνατή; Μήπως θα έπρεπε να αφήσει το ΠΑΣΟΚ και την ΝΔ να αντιμετωπίσουν την κρίση που οι ίδιοι δημιούργησαν;
Ήταν επιβεβλημένη στα πλαίσια μίας ολόκληρης λογικής που αναπτύχθηκε από την πλευρά του ΛΑ.Ο.Σ. όλη την τελευταία τετραετία της κοινοβουλευτικής του δράσης. Ήταν η επιλογή της ευθύνης, ήταν η επιλογή σε τελευταία ανάλυση του ότι ναι μεν οι ευθύνες πρέπει να αποδοθούν - πολιτικές και ενδεχομένως άλλες - σε αυτούς που τις φέρουν, αλλά δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί την συμμετοχή του στην προσπάθεια που κάνει η χώρα σήμερα να αντεπεξέλθει στα μεγάλα προβλήματα. Επομένως, δεν τίθεται ζήτημα αποδοχής του παρελθόντος, δεν τίθεται ζήτημα εξαγνισμού του, τίθεται όμως ζήτημα συμβολής και δημιουργικής συνεισφοράς στα πλαίσια της αντιμετωπίσεως της κρίσης και της διαμορφώσεως του μέλλοντος.
Πότε εκτιμάτε ότι θα γίνουν εκλογές; Η ασάφεια ως προς την ημερομηνία διεξαγωγής τους δεν έχει αρνητικές συνέπειες;
Οι εκλογές έχουν συνταγματικώς ορισμένο χρόνο. Βεβαίως σύμφωνα με την συμφωνία των πολιτικών αρχηγών οι εκλογές θα έπρεπε να γίνουν στις 19 Φεβρουαρίου. Είναι προφανές πλέον ότι το χρονικό όριο αυτό δεν υπάρχει και ο βασικός εισηγητής του ορίου αυτού, η Νέα Δημοκρατία, έχει αποδεχθεί την μετακίνησή του, συνδέοντας πλέον την διάλυση της Βουλής με γεγονότα μελλοντικά και μη-σαφώς ορισμένα χρονικά, δηλαδή με την ολοκλήρωση του PSI και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Βεβαίως στον βαθμό που τίθεται ένα ζήτημα νεότερης πολιτικής συμφωνίας των πολιτικών αρχηγών για το θέμα των εκλογών, θα τεθεί και το μεγάλο ζήτημα: ποιος είναι ο ευθετότερος χρόνος για την υλοποίηση ενός προγράμματος που θα έχει συμφωνηθεί και της διαμορφώσεως των μέγιστων δυνατών συνθηκών πολιτικής και κοινωνικής ειρήνης για να υλοποιηθεί το πρόγραμμα αυτό.
Από τα διάφορα μετεκλογικά σενάρια που ακούγονται (οικουμενική κυβέρνηση, κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, κυβέρνηση ΝΔ-ΛΑΟΣ), ποιο είναι κατά της γνώμη σας το πιθανότερο;
Εγώ δεν θέλω να προβλέψω τι θα δείξουν οι κάλπες, ειδικά καθώς δεν υπάρχει σαφής χρονικός ορίζοντας για την διενέργεια των εκλογών. Θα πω απλώς ότι κατά την γνώμη μου και την εμπειρία που αποκτώ στα πλαίσια αυτής της κυβερνητικής συνεργασίας, οι συνεργασίες που έχουν ιδεολογική εγγύτητα είναι πιο εύκολο να δημιουργήσουν προγραμματικές συγκλίσεις και καθιστούν ευκολότερη την κυβερνητική συνεργασία. Συνεπώς χωρίς να θέλω να προβλέψω το αποτέλεσμα (αν θα έχουμε αυτοδύναμη ή όχι κυβέρνηση, ποιοι θα είναι οι κοινοβουλευτικοί συσχετισμοί κ.ο.κ.) και χωρίς να θέλω να μπω σε αυτή την συζήτηση, θα έλεγα ότι καλό θα ήταν να υπάρχει η μεγαλύτερη δυνατή ιδεολογική εγγύτητα στις κυβερνητικές συνεργασίες.
Η Ελλάδα βρίσκεται εδώ και ενάμιση χρόνο υπό τον οικονομικό έλεγχο της Ε.Ε. και του ΔΝΤ. Ποιοι είναι οι άξονες στους οποίους θα πρέπει να κινηθεί η οικονομική πολιτική τα επόμενα χρόνια, προκειμένου να βγούμε από την κρίση και να αποφύγουμε τον συνεχή έλεγχο;
Ο έλεγχος πηγάζει από την ανάγκη χρηματοδοτήσεως της ελληνικής οικονομίας και από το γεγονός ότι η ελληνική οικονομία δεν έχει άλλες πηγές, πλην του συγκεκριμένου μηχανισμού για να χρηματοδοτήσει αφενός τα ελλείμματά της, τα οποία εξακολουθεί να έχει, και αφετέρου τις δανειακές υποχρεώσεις. Επομένως ο τρόπος για να αποφύγουμε την συνεχή εποπτεία είναι το να μπορέσουμε ξανά να δανειστούμε από τις χρηματαγορές. Και για να μπορέσουμε να δανειστούμε ξανά από τις χρηματαγορές πρέπει να πείσουμε ότι η χώρα είναι επενδύσιμη και έχει ενδιαφέρον για τους επενδυτές, ώστε να έρθουν και να τοποθετήσουν χρήματα εδώ. Και αυτό αφορά σε πρώτο επίπεδο τον ιδιωτικό τομέα, αλλά η μεγάλη προσπάθεια να πείσουμε ότι το ελληνικό δημόσιο αποτελεί έναν φερέγγυο συνομιλητή, στον οποίον κάποιος αξίζει να δανείζει χρήμα. Θεωρώ ότι αυτό θα πάρει σημαντικό χρονικό διάστημα και, υπό αυτή την έννοια, θα πρέπει να εκτιμάται η δανειακή βοήθεια που παρέχεται στην Ελλάδα.
Ένα δεύτερο ζήτημα είναι οι όροι που συνδέονται με αυτόν τον δανεισμό. Εκεί η ελληνική κυβέρνηση μπορεί να συμφωνεί ή να διαφωνεί με τις πολιτικές που προτείνονται από τους δανειστές - και πολλές φορές μπορεί να προτείνονται σε σύνδεση με την εκταμίευση των δανείων, επομένως αυτή η πρόταση είναι μία πολύ πιεστική πρόταση - αλλά το μείζον είναι ότι η Ελλάδα πρέπει να προτείνει τι είναι εκείνο που η ίδια πιστεύει ότι πρέπει να γίνει.
Επομένως η συζήτηση δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται με έναν τρόπο αμυντικό («ήρθαν οι δανειστές και μας επιβάλλουν να κάνουμε αυτά»), η συζήτηση πρέπει να αντιμετωπίζεται με έναν τρόπο δημιουργικό («δεν μας αρέσουν αυτά που λέτε γιατί έχουμε στο μυαλό μας κάτι άλλο το οποίο θα αποδώσει καλύτερα»). Απλώς αυτό πρέπει πάντοτε να λέγεται με έναν τρόπο ολοκληρωμένο και τεχνικό, με έναν τρόπο που να είναι διαλεκτικά πειστικός και να μην αποτελεί μία αφοριστική προσέγγιση ή μία γενικόλογη ευχάριστη θετική πολιτική τοποθέτηση. Για να το κάνω λίγο σαφέστερο, είναι πολύ ευχάριστο να μιλάς για την ανάπτυξη, αλλά πρέπει να πείσεις πως θα επιτύχεις την ανάπτυξη. Είναι πολύ καλό να μιλάς για μείωση των φορολογικών συντελεστών και όλοι - πλην της Αριστεράς - είμαστε υπέρ της μειώσεως των φορολογικών συντελεστών, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να εξηγήσεις πως θα επιτύχεις την αύξηση του ΑΕΠ, προκειμένου να διατηρήσεις τα φορολογικά ισοδύναμα και να μην πέσεις σε πολύ μεγάλα ελλείμματα.
Άρα στο θέμα της οικονομικής πολιτικής είναι σαφές ότι μπορούμε να συζητήσουμε το «μείγμα», αρκεί να το συζητάμε με έναν τρόπο σαφή, οργανωμένο, συγκροτημένο, για να είμαστε αξιόπιστοι. Διότι αυτή είναι η μεγάλη και ενδιαφέρουσα συζήτηση. Όχι μία στείρα αντιδικία ή άρνηση οικονομικών πολιτικών, που μπορεί να αποτυγχάνουν, αλλά η πρόταση οικονομικών πολιτικών που μπορούν να επιτύχουν. Αυτή είναι η βασική δουλειά που πρέπει να κάνει η ελληνική πολιτεία.
Η επιλογή της σύγκρουσης με τους «διεθνείς τοκογλύφους» και η απαλλαγή από το Μνημόνιο, που ακούγεται από διάφορες πλευρές, θεωρείτε ότι είναι ρεαλιστική;
Τα πράγματα είναι πολύ απλά. Από το Μνημόνιο μπορούμε να απαλλαγούμε αύριο το πρωί: να καταγγείλουμε την δανειακή σύμβαση, αρνούμαστε τα λεφτά τους και εν συνεχεία είμαστε μόνοι μας να κάνουμε ότι θέλουμε. Επειδή όμως είναι προφανές ότι τότε δεν θα μπορούμε να δανειστούμε από τις χρηματαγορές, δεν θα μπορούμε να εξυπηρετήσουμε τα πρωτογενή ελλείμματα του προϋπολογισμού, τα οποία εξακολουθούν να υπάρχουν. Οι μόνες επιλογές θα είναι ή να μην πληρώσουμε τους μισθούς και τις συντάξεις του δημοσίου ή να γυρίσουμε στην δραχμή, οπότε θα τυπώνουμε χρήμα για να πληρώνουμε, δηλαδή θα «φτιάχνουμε» πληθωρισμό. Καθώς το να μην πληρώνουμε κανέναν και να παραμένουμε στο ευρώ δεν υπάρχει ως επιλογή, στην πραγματικότητα πίσω από αυτή την πρόταση κρύβεται η επιστροφή στην δραχμή.
Η επιστροφή στην δραχμή θέλω να σημειώσω ποιους βλάπτει: δεν βλάπτει τους ανθρώπους που έχουν περιουσιακά στοιχεία. Π.χ. αυτός που έχει μία οργανωμένη επιχείρηση, εξακολουθεί να έχει μία οργανωμένη επιχείρηση, δηλαδή έχει ένα περιουσιακό στοιχείο δομημένο με παραγωγικό τρόπο. Αυτοί ενδεχομένως να κερδίσουν από την επιστροφή στην δραχμή. Αυτός που θίγεται είναι αυτός που περιμένει να ζήσει από τον μισθό που θα πάρει, δεν έχει περιουσιακά στοιχεία και ζει με τα χρήματα από την δουλειά του. Αυτός είναι που θα υποστεί την δραματική υποτίμηση του νομίσματος, αυτός είναι που την επόμενη ημέρα θα έχει χάσει το 50% της αγοραστικής δυνάμεώς του, ανεξαρτήτως του ποια θα είναι η ονομαστική αξία του μισθού του. Η πρόταση στην πραγματικότητα τι λέει; Αντί να δεχθούμε την διαδικασία της εσωτερικής υποτιμήσεως, δηλ. κάποιες περικοπές μισθών και συντάξεων, να πάμε να το κάνουμε μέσω της νομισματικής υποτίμησης γιατί θα είναι πολιτικά πιο απλό καθώς δεν θα υπάρχει η σημερινή ένταση. Το οικονομικό αποτέλεσμα είναι το ίδιο και χειρότερο.
Άρα αυτοί οι οποίοι υποστηρίζουν την απεμπλοκή από το Μνημόνιο και τον δανειακό μηχανισμό, στην πραγματικότητα ονειρεύονται έναν οικονομικό απομονωτισμό και αποκρύπτουν τις συνέπειες, που θα πλήξουν κυρίως και πρωτίστως τα φτωχά και μεσαία κοινωνικά στρώματα. Δουλεύουν λοιπόν υπέρ των εχόντων περιουσιακά στοιχεία και οργανωμένες περιουσιακές δομές, γιατί αυτοί είναι που θα μπορέσουν μέσα από την υποτίμηση να ανακτήσουν την ανταγωνιστικότητά τους και να ελέγξουν την επανεκκίνηση της παραγωγικής διαδικασίας. Μία επανεκκίνηση που, λαμβάνοντας υπόψη το πρόβλημα που θα έχουμε δημιουργήσει, δεν ξέρουμε πόσο χρόνο θα πάρει. Γιατί είναι προφανές ότι τότε θα υπάρχει τεράστια δυσκολία και με τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και με τις διεθνείς συναλλαγές και για να επιτύχει θα πρέπει να συνοδευτεί από συναλλαγματικούς περιορισμούς, δηλ. την αναστροφή μίας ολόκληρης πορείας που έχει κάνει η Ελλάδα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εγώ δεν θα υποστηρίξω αυτή την λύση, η οποία στην πραγματικότητα θα φέρει την Ελλάδα πίσω από την Αλβανία.
Πως κρίνετε εν συντομία την στάση των άλλων κομμάτων (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ) απέναντι στην οικονομική κρίση;
Το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ βαρύνονται με το παρελθόν τους. Και επειδή είναι στενά συνδεδεμένοι με το κράτος που δημιούργησαν, έχουν πολύ μεγάλη δυσκολία να ανατρέψουν το κράτος που δημιούργησαν. Δεν λέω ότι αυτό είναι εύκολο για κανέναν, ακόμα και αυτοί που δεν έχουν σχέση με αυτό το κράτος έχουν δυσκολία γιατί παρουσιάζονται λειτουργικά προβλήματα σε όλα τα επίπεδα. Αλλά η διαδικασία της αποδόμησης του μεταπολιτευτικού κράτους - γιατί αυτό είναι που ζούμε σήμερα - προφανώς δεν είναι εύκολη, δεν είναι ευχάριστη, αλλά πάντως είναι μία διαδικασία απαραίτητη για να δούμε διαφορετικά το μέλλον της χώρας.
Το ΚΚΕ και ο ΣΥΡΙΖΑ και εν γένει τα κόμματα της Αριστεράς θεωρώ ότι έχουν μία πολύ σαφή και ξεκάθαρη θέση: θέλουν να κάνουν Κομμουνισμό. Σε όποιον αρέσει ο Κομμουνισμός με γεια του και χαρά του. Θεωρώ ότι η μεγάλη και συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων δεν θέλει να αντιμετωπίζει ούτε ως αμυδρό το ενδεχόμενο να επιβληθεί αυτό το σύστημα. Και εκεί θέλει μία προσοχή. Γιατί μπορεί να υπάρχουν ψήφοι διαμαρτυρίας - γιατί κάποιος είναι δυσαρεστημένος από τις συνέπειες μίας οικονομικής πολιτικής - αλλά όταν οι ψήφοι διαμαρτυρίας δίνονται σε κόμματα που έχουν συγκεκριμένο πρόσημο, πρέπει κανείς να ξέρει ότι δεν διαμαρτύρεται απλώς, αλλά επιλέγει κάτι.
Στην πραγματικότητα εκείνο που επιλέγει είναι μορφές ολοκληρωτισμού, οι οποίες θα του διασφαλίσουν ένα χείριστο οικονομικό επίπεδο, όπως είναι η συλλογική εμπειρία του κόσμου ότι διασφαλίζουν τα καθεστώτα αυτά. Αλλά φεύγοντας από το οικονομικό, να μην ξεχνάμε ότι υπάρχουν πολύ σοβαρότερα ζητήματα, όπως είναι η αξία της Ελευθερίας, η οποία αφορά την καθημερινότητα των ανθρώπων, τις επιλογές τους, το πως θα σπουδάζουν, το που θα ζουν, το που θα εγκαθίστανται κ.ο.κ. Επομένως υπάρχουν θέματα που έχουν να κάνουν με τις θεμελιώδεις ατομικές ελευθερίες, οι οποίες θα διακυβευτούν σε καθεστώτα οικονομικού κολεκτιβισμού και υπέρμετρου κρατισμού.
Θεωρείτε πως η κρίση είναι πρωτίστως οικονομική, πολιτική, διαχειριστική, όλα αυτά μαζί ή κάτι άλλο;
Όλες οι κρίσεις στην βάση τους έχουν ιδεολογικά και ηθικά ζητήματα, γιατί τίποτα δεν είναι αποσυνδεδεμένο. Η κρίση σήμερα είναι βεβαίως οικονομική, αλλά στην πραγματικότητα πίσω από την κρίση κρύβεται μία αντίληψη για το πώς λειτουργεί το κράτος, το ποιος είναι ο ρόλος του κράτους και το τι πρέπει να κάνει. Μία αντίληψη που κυριάρχησε στην Ελλάδα μεταπολιτευτικώς και, αν δεν ήταν μαρξιστική, σίγουρα ήταν μαρξίζουσα. Η ιδεολογική ηγεμονία της Αριστεράς ανέπτυξε όλη αυτή την αντίληψη για την λειτουργία του κράτους, εξέθρεψε αυτό το «τέρας» και αυτό είναι που πρέπει να ηττηθεί.
Και δεν θα ηττηθεί διαχειριστικά, θα ηττηθεί πρωτίστως ιδεολογικά. Όποιος αντιμετωπίζει την σημερινή κρίση ως θέμα κακής διαχείρισης, δεν έχει καταλάβει την φύση της στην Ελλάδα. Σε μεγάλο βαθμό αυτό είναι ένα θέμα που και οι εταίροι μας δεν έχουν καταλάβει καλά. Θεωρούν ότι η Ελλάδα έχει παρακολουθήσει την ιδεολογικο-πολιτική διαδικασία της Δύσεως. Αυτό είναι μόνο ως ένα βαθμό αληθές. Σε έναν άλλο βαθμό η Ελλάδα παραμένει μία χώρα που είναι συνδεδεμένη με τα προτάγματα και τις πεποιθήσεις της κομμουνιστικής Αριστεράς.
Αυτό δεν πρέπει να το συνδέουμε με τα κόμματα. Δεν πρέπει να βλέπουμε το κόμμα ως την κεντρική έκφραση των ιδεολογικών διεργασιών μέσα στην κοινωνία. Ένας κρατισμός ορισμένου τύπου μπορεί να συναντηθεί ακόμα και σε ανθρώπους που δηλώνουν δεξιοί. Επομένως το να φύγει κάποιος από αυτόν τον κρατισμό και να εμπιστευθεί την ελεύθερη δράση των πολιτών, προϋποθέτει μία ιδεολογική και φιλοσοφική μετακίνηση. Αυτό είναι το μεγάλο ζήτημα σήμερα και αυτή είναι η μεγάλη μάχη που πρέπει να δοθεί.
Στο επόμενο μέρος: Ποιες είναι οι θέσεις του Πατριωτικού χώρου για την Οικονομία; Είναι «εθνικοφιλελεύθερος» ή εθνικιστής; Πως βλέπει τον ρόλο της Νέας Δημοκρατίας μετά την Μεταπολίτευση; Τι άποψη έχει για το μέλλον της Ευρώπης; Με ποιους ξένους πολιτικούς νιώθει ιδεολογικώς πιο κοντά; Ποιες είναι οι προοπτικές της ευρωπαϊκής πατριωτικής Δεξιάς; Πως βλέπει το μέλλον του Ελληνικού Έθνους;
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)